මවිත : Mawitha.com : All the latest Sri Lanka and world breaking news and current affairs in Sinhala
Classified_Ad_Web_Header

Hot

mawitha

Classified_Ad_Above_All_News

Stay Safe

Classified_Ad_News_Top

Aug 31, 2024

ලස්සන ඇහිබැමක් ඇති ඩයිනසෝරයා

August 31, 2024
තවත් අලුත් ඩයිනසෝරයකු ගැන කියන්නයි මේ සූදානම. මේ ඩයිනසෝරයා ගැන කියද්දී, පොසිල විද්‍යාඥයන්ට ජනප්‍රිය බටහිර නිළියක මෙන්ම නිරූපිකාවක ද වන කාරා ඩෙලවීන් Cara Delevingne මතක් වුණු බව ද පැවැසෙයි. කාරා ඩෙලවීන් ලස්සන නිරූපිකාවයක්; රංගන ශිල්පිණියක්. ඒත් මේ අලුත් ඩයිනසෝරයා සහ ඇගේ ඇති සම්බන්ධය කුමක්ද? ඒක ඇත්තටම හිතා ගන්න බැරි විදියේ සම්බන්ධයක්. මේ සටහන සමඟ ඒ අලුත් ඩයිනසෝරයාගේත්, කාරාගේත් සිතුවම් සහ ඡායාරූප පළවෙයි. 

පොසිල විද්‍යාඥයන් මේ නව ඩයිනසෝරයා නම් කර ඇත්තේ ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් Alpkarakush kyrgyzicus යන නමිනි. නමට අනුව, ඩයිනසෝරයාගේ පොසිල අස්ථි හමුවන්න ඇත්තේ කොහෙන්දැයි අනුමාන කළ හැකිය. පොසිල අස්ථි හමුවී ඇත්තේ කිර්ගිස්තානයෙනි. කිර්ගිස්තානය මධ්‍යම ආසියානු රටකි. බොහෝ දෙනකු කිරිකිස්තානය යනුවෙන් ද මේ රට හඳුන්වයි. ඒත් ඒක වැරදිය. කිරිකිස්තානය යනුවෙන් රටක් නැත. මේ රට කිර්ගිස්තානය Kyrgyzstan යි. 

කිර්ගිස්තානයේ, ටාෂ්කුමර් Tashkumyr නගරයට ඔබ්බෙන් ඇත්තේ කාන්තාර කඳුකර පළාතකි. මේ පළාත ඩයිනසෝර පොසිල අස්ථිවලට ප්‍රකටය. අතීතයේ එනම් අවුරුදු මිලියන 165 කට කලින්, ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් ඩයිනසෝරයා මෙම පළාතේ ජීවත් වූ බව පැවැසෙයි. අද වියළි කාන්තාර ප්‍රදේශයක් වුවත්, අතීතයේ මෙම පළාත වගුරක් වන්න ඇතැයි විද්‍යාඥයන්ගේ විශ්වාසයයි. 

මේ ඩයිනසෝරයා ඇල්පාරකුෂ් Alpkarakush යන නමින් නම් කළේ විශේෂ හේතුවක් ද ඇතිවය. ඇල්පාරකුෂ් Alpkarakush යනු කිර්ගිස්තාන සාහිත්‍යයේ ප්‍රකට කාව්‍යයක සඳහන් මිත්‍යා කුරුල්ලෙකි. යෝධ කුරල්ලෙකි. වීර වික්‍රමවල යෙදුණු වීරයන්ගේ පිහිටට ආ කුරුල්ලෙකි. ඩයිනසෝරයන් උරගන් නොවෙයි. ඩයිනසෝරයන් වඩාත් සමානකම් දක්වන්නේ කුරුල්ලන්ටය. විද්‍යාඥයන් මෙම සමානකම සොයාගෙන ඇත්තේ ඩයිනසෝර අස්ථිවලිනි. “ඩයිනසෝරයන් අද නැහැ. ඒත් ඩයිනසෝරයන් දැක ගන්න ඕනෑ නම් යන්න ගෙවත්තට. ගෙවත්තට එන සෑම කුරුල්ලෙකුම ඩයිනසෝරයකුට සමානයි.” මෙය පොසිල විද්‍යාඥයන්ගේ ප්‍රකට කියමනකි. 

ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් ඩයිනසෝරයාගේ අස්ථි කොටස් පළමුවෙන් සොයා ගැනීම සිදුවූයේ 2006 දීය. ඒ වනවිට හමුවුණේ නව ඩයිනසෝරයකුගේ අස්ථි යැයි පොසිල විද්‍යාඥයන් දැන සිටියේ නැත. අස්ථි අධ්‍යයනය කරමින්, ඒවා අයිති නව ඩයිනසෝර විශේෂයක් යැයි තහවුරු කර ගැනීම සිදුවූයේ පසුවය. එය කිසිසේත් පහසු කාර්යයක් වූයේ නැත. ඒ සඳහා වසර ගණනක් ගතවිය. කැණීම් කරද්දී, වැඩිහිටි ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් ඩයිනසෝරයකුගේත් අවුරුදු 17 ක් පමණ වයසැති ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් පැටවකුගේත් අස්ථි මතු කර ගැනීමට පොසිල විද්‍යාඥයන් සමත් විය. 

එයින් පැහැදිලි වන්නේ මෙම ඩයිනසෝරයන් ද අනෙක් බොහෝ ඩයිනසෝර විශේෂ මෙන්ම කුඩා පැටවුන් රැක බලා ගත්තා යන්නයි. විද්‍යාඥයන්ට හමුවූයේ පොසිලකරණයට ලක් වුණු ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් Alpkarakush kyrgyzicus ඩයිනසේරාගේ කාශේරුකාවේ අස්ථි කොටස්, උකුල් අස්ථි කොටස්, පාද අස්ථි කොටස් උරහිස් අස්ථි කොටස් සහ හිස් කබලේ කොටස්ය. 

පාදයේත් කාශේරුකාවේත් අස්ථි කොටස් අධ්‍යයනය කිරීමෙන් ඩයිනසෝරයා මීටර් 9 ක් උස වන්න ඇතැයි තහවුරු කර ගැණුනි. අස්ථි කොටස් වැඩිදුර අධ්‍යයනය කරද්දී, ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් Alpkarakush kyrgyzicus අයිති වන්නේ තෙරපෝඩ් Therapod වර්ගයේ පාද දෙකෙන් (පසුපස ගාත්‍රා දෙකෙන්) ඇවිද්ද ඩයිනසෝරයෙකු බවත්, අප කවුරුත් හොඳින් දන්නා ටී රෙක්ස් ඩයිනසෝරයාගේ දුරින් ඥාතියෙකු බවත් තහවුරු විය. 
ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් ඩයිනසෝරයාගේ හිස් කබලේ ඇසට ඉහළින් නාස් පුඩු සිට හිස මුදුන දක්වා අස්ථි නෙරීමක් පිහිටයි. මෙය ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් ඩයිනසේරයාට සුවිශේෂී ලක්ෂණයකි. බැලූ බැල්මට එය අසාමාන්‍ය ලස්සන ඇහිබැමකි. පොසිල අස්ථි පරිගණකයට ස්කෑන් කර, පරිගණකයෙන් ඩයිනසෝරයාගේ ත්‍රිමාණ රූපයක් ප්‍රතිනිර්මාණය කර ගැනීමට ද විද්‍යාඥයෝ සමත් වී සිටිති. 

මේ සටහන සමඟ ඇති ඇල්පාරකුෂ් කිර්ගිස්කස් ඩයිනසෝරයාගේ සිතුවම බලද්දී ඔබට එය වැටහෙනු ඇත. විද්‍යාඥයන්ට සුරූපී කාරා ඩෙලවීන් සිහියට ආවේ මේ ඇහිබැම නිසාය. කාරා ඩෙලවීන්, ඝන පළල් ඇහිබැමක් ඇති සුන්දර යුවතියකි. 

෴ ලුසිත ජයමාන්න
     ඩේලිමේල් ඇසුරිනි
තව කියවන්න
at
Tags

පැරණිම පිරමීඩය හැදුවේ මිනිස්සු නෙවේ

August 31, 2024
පිරමීඩ කී සැණින් සිහියට නැගෙන්නේ, ලෝකයේ පැරැණි පුදුම හතටත්, නූතන පුදුම හතටත් අයත් ඊජිප්තුවේ, ගීසා නිම්නයේ ඉදි කර ඇති මහා පිරමිඩය ඇතුළු පිරමීඩ ත්‍රිත්වයයි. ඉපැරණි පුදුම හතට අයත් වුවත්, ගීසා නිම්නයේ ඇති මෙම පිරමීඩ ලොව පැරණිතම පිරමීඩ නොවෙයි. එම පිරමීඩවලටත් වඩා පැරණි පිරමීඩයක් ඊජිප්තුවෙන්ම හමුවී ඇත. ඒ, ජෝජර් නමැති පඩි පිරමිඩයයි. ලොව පැරණිතම පිරමීඩය ලෙස ගිනස් ලෝක වාර්තා අතර ඇත්තේ ජෝජර් පඩි පිරමිඩයයි. කාල නිර්ණය අනුව මෙම පඩි පිරමීඩය ඉදි කර ඇත්තේ, ක්‍රි.පූ. 2,630 දීය. 

පිරමීඩ හැඩැති ගොඩනැගිලි ඊජිප්තුවේ පමණක් නොව, ලොව නන්දෙසින් දකින්නට ලැබේ. දකුණු ඇමෙරිකාවේ, ආසියාවේ මෙවැනි ව්‍යුහයන්ගේ නටබුන් දකින්න ලැබේ. ජපානයට ඔබ්බෙන් මුහුදු පතුලේ ද පිරමීඩයක නටබුන් ඇත. ජෝජර් පඩි පිරමිඩයටත් වඩා පැරණි පිරමීඩයක් ද ඒ අතර වෙයි. එම පිරමීඩයේ නටබුන් හමුවී ඇත්තේ, ඉන්දුනීසියාවේ ජාවා දූපතේය. නවතම අධ්‍යයනයකින් හෙළි වී ඇත්තේ ඉන්දුනීසියාවේ ඇති මෙම පිරමීඩය මනුෂ්‍යයන් විසින් ඉදි කරනු ලැබූවක් නොවන බවය. 

 ජාවා දුපතේ කඳු ගැටයක් ලෙස දකින්න ලැබෙන මෙම පිරමීඩය හැඳින්වෙන්නේ ‘ගුනුන් රුවන්ග්’ යන නමිනි. සොයා ගත් දා පටන් ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය ඉදි කළේ කවුරුන්දැයි යන්න සම්බන්ධයෙන් විවිධ අදහස් පළ විය. එම අදහස් මතභේදාත්මකය. වසර ගණනක් තිස්සේ ඉන්දුනීසියා විද්‍යා ඇකඩමියට සම්බන්ධ පුරාවිද්‍යාඥ ඩැනී හිල්මන් නටවිජාජා සහ පර්යේෂණ කණ්ඩායමක් ගුනුන් රුවන්ග් නටබුන් ඇති භූමි ප්‍රදේශයේ පර්යේෂණ ගණනාවක් සිදු කළ අතර, එම පර්යේෂණ වාර්තාව පසුගිය දිනෙක එළිදැක්විණි. එම වාර්තාවේ සඳහන් වන අන්දමට, පුරාවිද්‍යාඥ ඩැනී හිල්මන් පැහැදිලි කර ඇත්තේ, ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය මනුෂ්‍යයන් විසින් ඉදි කරන ලද්දක් නොවන බවය. ඔහු එසේ කියන්නේ ඔහු සහ කණ්ඩායම සොයා ගත් සාක්ෂි පාදක කර ගනිමිනි.

පුරාවිද්‍යාඥ ඩැනී හිල්මන් ලොව පිළිගත් මහාචාර්යවරයෙකි. එහෙයින්, ඔහු ඉදිරිපත් කරන සාක්ෂි පහසුවෙන් බැහැර කර නොහැකිය. ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩයේ නටබුන් ඇත්තේ ඉන්දුනීසියාවයට අයත් බටහිර ජාවා දූපතේ කාර්යාමුක්ති නමැති ගම්මානයට ඔබ්බෙන් ඉහළ කඳු ගැටයකය. මේ මුළු කඳු ගැටයම එක් යෝධ පිරමීඩයකි. වසර ගණනක් තිස්සේ මෙම ස්ථානය හුදෙක්ම කඳු ගැටයකි. ගම් වැසියන්ට මෙම ස්ථානය, පූජනීය ස්ථානයකි. බොහෝ දෙනකු කඳු ගැටයේ තැනින් තැන බිම ගොඩගැසී ඇති ගල්කනු භාවනායෝගීව සිටීමට නිසංසල තැනක් විය. 

1914 වසරේ දී පෘතුගීසි ගවේෂක කණ්ඩායමක්, මේ ගල් කනු පරීක්ෂා කළ අතර, ඔවුන්ට අවබෝධ වූයේ ඒවා ස්වාභාවිකව නිර්මාණය වූවක් නොවන බවය. ඒවා ඉපැරණි දැවැන්ත ඉදි කිරීමකට අයත් නෂ්ඨාවශේෂ යැයි ඔවුන්ට වැටහුණි. සියවසකට පමණ පසු, 2013 වසරේදී, ඉන්දුනීසියා රජයේ අනුග්‍රහයෙන්, මෙම භූමියේ ගවේෂණ සිදුවිය. කඳු ගැටය කැණීම්වලට ලක් කෙරුණි. ඒ සඳහා බැකෝ යන්ත්‍ර සහ එක්ස්කැවේෂන් යන්ත්‍ර යොදා ගැනුණි. ඒ කඳු ගැටයේ පස් සහ මඩ තට්ටු යට යමක් සැඟවී ඇතිදැයි සොයමිනි. 

ඔවුන්ට අනාවරණය කර ගැනීමට හැකිවූයේ කඳු ගැටය යෝධ පිරමීඩවක් බවත්, ගුනුන් රුවන්ග් නමැති මෙම පිරමීඩය ලොව පැරණිතම පඩි පිරමීඩය බවත්ය. පඩි පිරමීඩයක් යනු, පඩි ආකාරයකට මුහුණත් නිර්මාණය කරන ලද පිරමීඩවලටය. භූ විද්‍යාඥයන්ට අනුව, අවුරුදු 20,000 කට පෙර අතීයේ, අද ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩයේ නටබුන් ඇති ජාවා දූපත සහ ඉන්දුනීසියාවට අයත් සෙසු දූපත් ද සුන්ඩාලන්තය නමැති උප මහද්වීපය සමඟ සම්බන්ධ වී තිබුණේය. ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය පිහිටි භූමිය ශිෂ්ටාචාරයක කේන්ද්‍රය විය හැකි යැයි ද අදහසක් ඒ අනුව පළ විය. 

එම ශිෂ්ටාචාරය ලොවෙන් අතුරුදන් වුණු බවත්, එසේ වූයේ ක්‍රි.පූ. 10,000 කට පෙර බවත්ය. ක්‍රි.පූ. 10,000 කට පෙර, අයිස් යුගය අවසන් වෙද්දී, ධ්‍රැව ප්‍රදේශවල අයිස් දිය වෙද්දී, සුන්ඩාලන්තය ජලයෙන් යටවී යන්න ඇති බවත් භූමිකම්පා සහ ගිනිකඳු පිපිරීම් සිදුවෙද්දී භූමිය වෙනස් වී, අද අපට දකින්න ලැබෙන ආකාරයේ කුඩා කුඩා දූපත් නිර්මාණය වෙන්නට ඇති බවත් භූ විද්‍යාඥයන්ගේ පැහැදිලි කිරීමය. “දියුණු මානව ශිෂ්ටාචාර, පෙදරේරු ශිල්පය දියුණු කළේ, කෘෂිකර්මාන්තයේ දියුණුවෙන් තවත් ඔබ්බට යමින්. මෙය සිදුවුණේ වසර 11,000 කට පමණ පෙරයි. සාම්ප්‍රදායික විශ්වාසය එයයි. 
ඊට පෙර, මනුෂ්‍යයන්ට පෙදරේරු ශිල්පය පිළිඳ දැනුමක් තිබුණේ නැහැ. ඒ බව පුරාවිද්‍යා සාක්ෂිවලින් අනාවරණය වී තිබෙනවා. එසේ නම්, ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය ඉදි කළේ කවුරුද? මනුෂ්‍යයන් එය ඉදි කළේ නැතිනම් එසේ කළේ කවුරුන්ද? 

ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය හා සමාන තවත් පුරාණ ඉදිකිරීමක් තිබෙනවා. ඒ තුර්කියේ. එය හැඳින්වෙන්නේ ගොබෙක්ලිටාපා යනුවෙන්. ගොබෙක්ලිටාපා නටබුන් ද සාම්ප්‍රදායිකව අප දන්නා කරුණු කාරණා අභියෝගයට ලක් කර තිබෙනවා.” යැයි නවතම සොයා ගැනීම් අනුව, ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය සම්බන්ධයෙන්, ඩැනී හිල්මන්, මෙසේ පැහැදිලි කරයි. 

‘ගොබෙක්ලිටාපා’ නටබුන් යනු තුර්කියට අයත්, ඇනටෝලියා කඳුකර ප්‍රදේශයේ දකින්න ලැබෙන නටබුන්ය. රවුම් - ඕලාකාර සහ සෘජුකෝණාශ්‍රාකාර ගල්කනු රැසක් මෙහි ඇත. මෙම ස්ථානය අද යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයකි. මැටි නිර්මාණ කීපයක් ද මෙම නටබුන් ආශ්‍රිතව සිදු කළ කැණීම්වලින් සොයා ගෙන තිබේ. පුදුමය නම්, එම මැටි නිර්මාණය ද, නව ශිලා යුගයේ, කුඹල් කර්මාන්තය ආරම්භ වීමටත් පෙර නිර්මාණය කළ ඒවා යැයි විද්‍යාඥයන් විසින් තහවුරු කරගනු ලැබීමය. 

විද්‍යාඥයන්ට තවමත් හරිහැටි හඳුනා ගැනීමට නොහැකි වූ, අතීතයේ මෙසපොටේමියාවේ වාසය කළ, ශිෂ්ටාචාරයකට අයත් වැසියන් විසින්, වසර 11,500 කට පෙර මේවා නිර්මාණය කරන්නට ඇතැයි සැක කෙරේ. පිටසක්වළ ජීවීන් ගැන මත පළ කරන විද්වතුන්ට අනුව, ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය සහ ලෝකයේ අනෙක් කෙළවරේ ඇති තුර්කියේ ‘ගොබෙක්ලිටාපා’ නටබුන් ද පිටසක්වළ ජීවීන් විසින් ඔවුන්ගේ තාක්ෂණය භාවිත කරමින් නිර්මාණය කළ ගොඩනැගිලිවල ශේෂයන්ය. 

මහාචාර්ය ඩැනී හිල්මන්ගේ අධ්‍යයන වාර්තා ප්‍රසිද්ධියට පත් වෙද්දී, කාඩිෆ් විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ෆ්ලින්ට් ඩිබල්, ‘නේචර්’ විද්‍යා සඟරාවට ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය ගැන අදහස් දක්වමින් පැහැදිලි කර ඇත්තේ, ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය සහිත භූමියේ ඇති ගල් කුනු, නියමිත හැඩයෙන් කපා ගැනීම, ඒවා එහි ගෙන යෑම කළ හැකි විදියේ තාක්ෂණයක් සුන්ඩාලන්තය උප මහද්වීපයේ සිටි පැරැන්නන්ට නොතිබුණු බවය.

“පිටසක්වළ ජීවීන්, ගුනුන් රුවන්ග් පිරමීඩය ඉදි කළා යැයි මා කියන්නේ නැහැ. මනුෂ්‍ය අතින් මෙම පිරමීඩය ඉදි කළා කියන්න කිසිදු සාක්ෂියක් අපට මෙතෙක් හමුවෙලා නැහැ. සමහර විට ධ්‍රැව ප්‍රදේශවල අයිස් දියවී, සුන්ඩාලන්තය ජලයෙන් යටවී යද්දී, භූමිකම්පා සහ ගිනිකඳු පිපිරීම් සිදුවෙද්දී ඒ සාක්ෂි විනාශ වෙන්නට ඇති. කොහොම නමුත්, ගුනුන් රුවන්ග් ඉදි කළේ පිටසක්වළ ජීවින් යැයි කීමටත් සාක්ෂි හමුවෙලා නැහැ. සමහර විට අප නොදන්නා සත්‍යයක් මෙම පිරමීඩය සේම පස් යට සැඟවී තිබෙනවා වෙන්න පුළුවන්. මා ආරාධනා කරනවා, ලොව පුරා සිටින පර්යේෂකයන්ට. විද්වතුන්ට. ජාවා දූපතට එන්න. මේ පැරැණිතම පිරමීඩයේ රහස් අපට සොයා ගන්න උදවු කරන්න” යැයි මහාචාර්ය ඩැනී හිල්මන් ඉල්ලීමක් ද කර ඇත. 

෴ ලුසිත ජයමාන්න
     ෆස්ට්පෝස්ට් ඇසුරිනි
තව කියවන්න
at
Tags

මිලියන 35 ක් පැරණි අබිරහස

August 31, 2024
අවුරුදු මිලියන 65 කට පෙර සිදුවුණු ඝාතන අභිරහසක සුලමුල කියන්නයි මේ හදන්නේ. අවුරුදු මිලියන 65 කට පෙර ඝාතනයට ලක්වූයේ වෙන කවුරුවත් නොව, පෘථිවියේ රජ කළ දැවැන්තයන් හෙවත් ඩයිනසෝරයන්ය. එදා මහා පිපිරීමක් සිදුවිය. පෘථිවිය කම්පා විය; ගිනියම් විය. 

කම්පන තරංග සමඟ‍, මීටර් ගණනක් උස සුනාමි රළ ගොඩබිමට කඩා වැදුණි. පිපිරීමෙන් ඉතිරි වුණු සියල්ල ද ඉන්පසු සුනුවිසුණු විය. ගිනියම් වූ පෘථිවියෙන් නැගුණු දූවිලි වලා, අහස වසා ගනිද්දී, හිරු එළිය වැටුණේ නැත. හිරුගේ උණුසුම අහිමි වෙද්දී, පෘථිවිය සීතල විය. 

මේ වනවිට ඩයිනසෝරයන් ද ඇතුළුව, පෘථිවියේ වාසය කළ ජීවීන්ගෙන් සියයට 60 කට වඩා වැඩි ගණනක් මියගොස් තිබුණි. විද්‍යාඥයන්ට අනුව, ඩයිනසෝරයන් ඝාතනය කළේ වෙන කවුරුවත් නොව, යෝධ ඇස්ට්‍රොයිඩයකි. එසේත් නැතිනම් ග්‍රහකයකි. මේ දැවැන්ත ග්‍රහකය ආවේ කොහෙ සිටද? මේ ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු සොයා ගැනීමට, මේ වනවිට විද්‍යාඥයෝ සමත් වී සිටිති. 

පුරාණයේ, ලතින් ඇමෙරිකාවේ (දකුණු ඇමෙරිකා මහද්වීපයේ) වාසය කළ මායන්වරුන්ගේ වාග් මාලාවේ අපූරු වදනකි. ඒ වදන චික්සුලුබ් Chicxulub ය. චික්සුලුබ් යන වදන ඇසීම පවා භීතිය ගෙන දෙන්නකි. එය හිරිගඩු පිපෙන මූසල වදනකි. අතීතයේ, චික්සුලුබ් යන වදන ඇසීමටවත් බොහෝ දෙනකු කැමැත්තක් දැක්වූයේ නැත. මායන්වරුන්ගේ ජනප්‍රවාදවලට අනුව, චික්සුලුබ් යනු මහා නපුර යන්නයි. යක්ෂයා හා සම්බන්ධ සියලු දේට චික්සුලුබ් යන වදන යොදා ගනී. සලරව කීවොත්, චික්සුලුබ් Chicxulub යනු හොඳ දෙයක් නොවෙයි. 

අද විද්‍යාඥයන්, චික්සුලුබ් යනුවෙන් හඳුන්වන ස්ථානයක් පෘථිවියේ ඇත. අද චික්සුලුබ් යනු වසර මිලියන 65 කට පෙර, ලොව පැරණිතම ඝාතන අබිරහස හා බැඳුණු ස්ථානයයි. චික්සුලුබ් යනු ආවාටයකි. චික්සුලුබ් ආවාටය ඇත්තේ, මධ්‍යම ඇමෙරිකාවේය. මෙම ආවාටය අයත් වන්නේ යුකටාන් Yucatan අර්ධද්වීපයටය. විද්‍යාඥයන්ට අනුව, මේ ආවාටය නිර්මාණය වූයේ දැවැන්ත ග්‍රහකයක් කඩා වැටීමෙනි. 

මේ ග්‍රහකය කිලෝ මීටර් 10 කට වඩා පළල යැයි අනුමාන කෙරේ. අතීතයේ, අවුරුදු මිලියන 65 කට පෙර, පෘථිවිය ගිනියම් වූයේ මෙම ග්‍රහකය පෘථිවියේ හැපීමෙනි. පෘථිවිය කම්පා වී ගිනි ගනිද්දී අහසින් ලාවා බෝල ඇද හැලෙන්න වුණැයි පැවැසෙයි. ගිනියම් වූ පෘථිවිය සැණින් සීතල වූයේ පෘථිවිය ජීවීන්ට සුදුසු තැනක් නොවන බවට පරිවර්තනය කරමිණි. අප කවුරුත් හොදින් දන්න ඩයිනසෝර දැවැන්තයා ටී රෙක්ස් පවා මියගියේ මෙම ග්‍රහකය නිසාය. ආවාටය පමණක් නොව, විද්‍යාඥයන්, මෙම ඩයිනසෝර ඝාතක ග්‍රහකය ද නම් කර ඇත්තේ චික්සුලුබ් යනුවෙනි. 

චික්සුලුබ් ග්‍රහකයට අපට ප්‍රශ්න රැසක් ඉතිරි කර තිබේ. ඒ අතරින් ඇති වැදගත්ම ප්‍රශ්නය, ග්‍රහකය පැමිණියේ විශ්වයේ කොතනක සිට ද යන්නය. තාරකා විද්‍යාඥයන් අද මෙම ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු සොයා ගෙන තිබේ. විද්‍යාඥයන් පවසන්නේ, එම ග්‍රහකය, නැතිනම් ඇස්ට්‍රොයිඩය, පෘථිවියේ හැපුණේ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයේ ඈත සිටි පැමිණීමෙන් බවය. එය පැමිණියේ බෘහස්පති ආසන්නයේ සිට යැයි පැවැසෙයි. සාමාන්‍යයෙන් පෘථිවිය අසලින් පෘථිවිය පසු කර යන සහ අතීතයේ පෘථිවිට වැටුණු (යුකටාන් ග්‍රහකයට වඩා කුඩා ප්‍රමාණයේ) ග්‍රහක පැමිණෙන්නේ බෘහස්පති ආසන්නයේ සිට නොවෙයි; හිරු ආසන්නයේ සිටය. එහෙයින්, චික්සුලුබ් ග්‍රහකය බෘහස්පති අසල සිට පැමිණීම විද්‍යාඥයන්ට ගැටලුවකි. 

තාරකා විද්‍යාඥයන්ට අනුව‍ ග්‍රහක වර්ග තුනකි. හිරු අසල සිට පැමිණෙන ග්‍රහක සෙලිෂස් siliceous පවුලට අයත් වෙයි. S-type (එස් කාණ්ඩය) ලෙස මේවා වර්ගීකරණය වෙයි. චික්සුලුබ් ග්‍රහකය අයත් වන්නේ, එස් කාණ්ඩයට නොවෙයි. S-type යනු පාෂාණමය ග්‍රහකය. චික්සුලුබ් ග්‍රහකය අයත් වන්නේ, C-type එසේත් නැතිනම් සී කණ්ඩයටය. C-type යනු කාබනේෂස් carbonaceous පවුලට අයත් ග්‍රහකය. එයින් අදහස් වන්නේ මේවායේ ඉහළ කාබන් සංයුතියක් ඇතැයි යන්නය. ග්‍රහක වර්ග 3 කට වර්ගීකරණය කෙරෙනවා නම් අනෙක් වර්ගය කුමක්ද? අනෙක් වර්ගය, C-type නැතිනම් සී කාණ්ඩයේ ග්‍රහකය. කොන්ඩ්‍රයිට් chondrite ග්‍රහක ලෙස මේවා හැඳින්වෙයි. ඒ, මෙම ග්‍රහකවල මැටි වැඩියෙන් අන්තර්ගත වෙයි. 

 කාබනේෂස් ග්‍රහක නිර්මාණය වී ඇත්තේ බෘහස්පතිගෙන් එපිට කලාපයේය. එමෙන්ම අඟහරු සහ බෘහස්පති අතරමැද කලාපයේ ද මෙවැනි ග්‍රහක දකින්න ලැබේ. චික්සුලුබ් ග්‍රහකය පැමිණියේ කොතැන සිටදැයි ඒ අනුව විද්‍යාඥයන්ට පැහැදිලි වී ඇත. මෙවැනි ග්‍රහක, පෘථිවිය දෙසට පැමිණෙනවා නම් එසේ වන්නේ ඉතාමත් කලාතුරකිනි. ඒ අනුව, පැහැදිලිය, පෘථිවියේ හැපුණු චික්සුලුබ් ඉතාමත් දුර්ලබ ග්‍රහකයකි. චික්සුලුබ් ආවාටයෙන් ලබා ගත් සාම්පල අධයයනය කිරීමෙනි. එම සාම්පලවලින් විද්‍යාඥයන්ට රුතීනියම් Ruthenium නමැති මූද්‍රව්‍ය හමුවී ඇත. මෙය පෘථිවියේ දකින්න නැති දුර්ලභ ලෝහයකි. මේ ග්‍රහකය දුරක සිට පැමිණ, පෘථිවියේ හැපුණේ ඇයි? 

මෙම පැනයට හරියටම පිළිතුරු දීමට නම්, විද්‍යාඥයන්ට තවමත් හරිහැටි හැකියාවක් නැත. කෙසේ නමුත්, විද්‍යාඥයන් පෙන්වා දෙන ආකාරයට ඈත අතීතයේ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය පැවැතියේ අද පවතින තත්ත්වයට නොවෙයි. සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයේ ග්‍රහ වස්තූන් අතර ගුරුත්ව බලයන් වෙනස් විය. එහෙයින් ග්‍රහකයේ ගමන් මඟ පෘථිවිය හරහා වැටෙන්න ඇත. 

෴ ලුසිත ජයමාන්න
      ස්තුතිය -  NASA
තව කියවන්න
at
Tags

ශ්‍රී ලංකාව යුරෝපා සංගමයේ මිතුරෙක්

August 31, 2024
රටවල් බොහොමයක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය දුර්වල වී ඇති අවදියක, ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ශක්තිමත් බවත්, එලැඹෙන සැප්තැම්බර් 21 වැනිදා පැවැත්වීමට නියමිත ජනාධිපතිවරණය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, සාධාරණය සහ සාමකාමී අයුරින් පැවැත්වෙනු දැකීම තම අරමුණ බවත්, ජනාධිපතිවරණයේ නිරීක්ෂණ කටයුතු සඳහා මෙරටට පැමිණ සිටින යුරෝපා සංගම් මැතිවරණ කණ්ඩායමේ ප්‍රධානී නාචෝ සැන්චේස් අමෝර් මහතා පෙන්වා දෙයි.

 “මැතිවරණයකදී විය යුත්තේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ස්ථාපිත වීමයි. විනිවිදභාවයකින්, ඡන්ද දායකයන්ට පමණක් නොව, අපේක්ෂකයන්ටත් විශ්වාසය තැබිය හැකි මැතිවරණයක් පැවැත්වීම වැදගත්” යැයි නාචෝ සැන්චේස් අමෝර් මහතා පෙන්වා දුන්නේය.

 ස්පාඤ්ඥය නියෝජනය කරමින්, යුරෝපා පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත්වුණු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු වන සැන්චේස් අමෝර් මහතා මේ බව පැවැසුවේ, කොළඹ පැවැති විශේෂ මාධ්‍ය හමුවකදීය. මාධ්‍යවේදීන්, විදෙස් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන් ඇතුළු බොහෝ දෙනෙක් එම අවස්ථාවට සහභාගී වූහ.

 නාචෝ සැන්චේස් අමෝර් මහතා ප්‍රමුඛ යුරෝපා සංගම් නිරීක්ෂණ කණ්ඩායමට ප්‍රධාන නිරීක්ෂකයන් 10 දෙනකු සහ තවත් නිරික්ෂකයන් 26 දෙනකු ඇතුළත් වෙයි. ඊට අමතරව, ඉදිරියේ දී තවත් නිරීක්ෂකයන් කණ්ඩායමක් ද මෙරටට පැමිණීමට නියමිතය. ඒ අනුව, සැප්තැම්බර් 21 වැනිදා පැවැත්වෙන ජනාධිපතිවරණය නිරීක්ෂණයට දායක වන සමස්ත නිරීක්ෂකයන් ගණන 80 කි. 

මොවුන් රට පුරා දිස්ත්‍රික්ක නවයේ සංචාරය කරමින්, ඡන්ද ප්‍රකාශ කිරීමේ වැඩ කටයුතු, ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම්, ඡන්දය ගණන් කිරීම සහ ප්‍රතිඵල නිකුත් කිරීම නිරීක්ෂණය කරනු ඇත. යුරෝපා සංගම් නිරීක්ෂණ කණ්ඩායම මෙරටට පැමිණ සිටින්නේ, මැතිවරණ කොමිසම කළ විශේෂ ඇරැයුමකට අනුවය. 

“පැහැදිලිව කියන්න ඕනෑ ශ්‍රී ලංකාව යුරෝපා සංගමයේ මිතුරෙක්. යුරෝපා සංගමය ශ්‍රී ලංකාවේ මිතුරෙක්. අනෙක් රටවල් හා සාපේක්ෂව ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ පැවැත්වීම සම්බන්ධයෙන් ගැටලුවක් නැහැ. අප මෙරටට පැමිණියේ ශ්‍රී ලංකාව සහ එහි ජනතාව වනුවෙන් රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රියාවලිය ශක්තිමත් කරමින්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මැතිවරණයක් දැකීමේ අරමුණින්. ශ්‍රී ලංකාවේ, ස්වෛරීත්වට බාධා කිරීමක් අපෙන් සිද්ධ වෙන්නේ නැහැ” යැයි නාචෝ සැන්චේස් අමෝර් මහතා මාධ්‍ය හමුවේ දී වැඩි දුරටත් පැහැදිලි කළේය.

මැතිවරණයෙන් දින කීපයකින් පසු, නිරීක්ෂණ කණ්ඩායම, මාධ්‍ය හමුවක් පවත්වා මූලික ප්‍රකාශයක් නිකුත් කිරීමට නියමිත බවත් පසුව ජනාධිපතිවරණය සම්බන්ධයෙන් නිර්දේශ සහිත සවිස්තරාත්මක වාර්තාවක් මැතිවරණ කොමිසම ඇතුළු අදාළ පාර්ශ්වකරුවන් සමඟ බෙදා ගැනීමට නියමිත බව ද පැවැසෙයි. 

෴ ලුසිත ජයමාන්න
ඡායාරූපය - ලහිරු හර්ෂණ
තව කියවන්න
at
Tags

Aug 24, 2024

අලුත්ම හදවත් ලෙඩේ

August 24, 2024
ලොව සිසාරා ලෙඩ රෝග කොපමණ ඇත්ද? මේවායින් හඳුනාගත් සේම හඳුනා නොගත් රෝග කෙතරම්ද? හඳුනා ගත් ලෙඩ අතරට අලුතින් එකතු වන රෝගී තත්ව කොපමණද? කෙසේ නමුත් පසුගියදා තවත් අලුත් හෘද රෝග තත්වයක් අපේ රටේ වෛද්‍යවරයකු විසින් හඳුනා ගනු ලැබුණු අතර ඒ ගැන විස්තර ලෝකයේ ඇති ප්‍රධානතම ⁣සඟරාවල සේම යුරෝපයේ ප්‍රධාන සඟරාවෙත් පළ කෙරිණි. අපේ රටේ ප්‍රධාන පෙළේ හෘද රෝග විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකු වන ගෝඨාභය රණසිංහ විසින් මේ නව හෘද රෝගී තත්වය සොයා ගන්නා ලදි. විශේෂයෙන්ම වයස අවුරුදු 35ත් 45ත් අතර වියේ පසුවන කාන්තාවන්ට ප්‍රධාන වශයෙන්ම බලපාන මේ තත්වය නම් කොට ඇත්තේ SCADLE යනුවෙනි. 
කොළඹ ,ජාතික රෝහලේ හෘද රෝග ඒකකයේ හෘද රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ගෝඨාභය රණසිංහ

SCADLE 
මෙය අලුත්ම හෘදයාබාධ තත්වයකි. නොඑසේනම් හෘදයාබාධ වැළඳීමේ හේතු සාධකයකි. විශේෂයෙන්ම මෙකී තත්වය හෘදයාබාධයක් ලෙස, අංශභාග තත්වය පරිද්දෙන් හෝ ඉරුවාරදය වශයෙන්ද හට ගැනීමට පුළුවන. එහෙත් ඉහත කුමනාකාරයට හට ගැණුනද වෛද්‍යවරයාගේ පරීක්ෂාවට ලක්වන විට එය වාර්තා වනුයේ හෘදයාබාධ තත්වයක් පරිදිය. මෙවැනි රෝගීන්ගේ රෝග ඉතිහාසය ගෙන බැලීමේදී අංශභාගය වැළඳී තිබීමට හැකිය. එසේම ඉරුවාරදය වැනි හිසේ කැක්කුම් තත්ව, හෘදයාබාධ වැනි රෝග හට ගෙන තිබී ඇති බව වාර්තා වේ. මේවා , නව හෘද රෝගයේ රෝග ලක්ෂණද වේ. කෙසේ නමුත් හෘද රෝග විශේෂඥ වෛද්‍යවරු ලෙස අප දකින්නේ හෘදයාබාධයක් වැළඳී රෝහල් ගත කළ රෝගියකු ලෙසය. කිරීටක ධමණිය පැලී ඇති ආකාරය එහෙත් රෝගීන් සමඟ කතා කර බැලීමේදී අනාවරණය කර ගත් තොරතුරු මත පදනම්ව අංශභාගයද එනම් TIA ,STROKE වැනි තත්ව දෙකෙන් එකක් ටික කාලයකට කලින් වැළඳී ඇති බැව් අනාවරණය වේ. මෙහිදී සිරුරේ එක් පැත්තක් පණ නැති වී දවසක් දෙකක් ඇතුළතදී තත්වය සුව වී යාම ප්‍රධාන ලක්ෂණය. එසේම සම්පූර්ණ සුවයම හෝ අංශභාග තත්වය දිගටම පැවතීමට වුවද පුළුවන. ඒත් නව රෝග තත්වයේදී බොහෝවිට අංශභාගය වැළඳී කෙටි කාලයක් තුළ සුවය ලබා සිටිය හැකිය. අනෙක් වැදගත් කාරණාව පවුලේ හෝ පරම්පරාවේ කවර හෝ සාමාජිකයකුටද වැළඳී තිබීමය. ඒ අනුව මවුපියන්ගෙන් කාටහරි මෙම තත්වය තිබුණොත් දරුවන්ටද එය වැළඳීමට ඇති හැකියාව ඉහළය. ජානයකින් පැමිණීමත්, මවුපියන්ගෙන් කවරකුට හෝ තිබුණොත් එක දරුවකුට හෝ වැළඳීමට හැකි අවදානමද පවතී. එය Dominant pattern වේ. 
කාන්තාවන්ට වැළඳීමේ ඉහළ හැකියාවක්
නව හෘද රෝගී තත්වය කාන්තා පාර්ශවයට වැළඳීමේ වැඩි අවදානමක් පවතී. එනම් තරුණ වියේ පසුවන වයස අවුරුදු 35ත් 45ත් අතර කාන්තාවන්ට වැළඳීමේ සම්භාවිතාව වැඩිය. එසේම හුදෙක් කාන්තාවන්ට පමණක් සෑදෙන බව මින් නොකියවෙන අතර පිරිමි පාර්ශවයට වුවද වැළඳීමට පුළුවන. සාමාන්‍යයෙන් හෘදයාබාධයක් සඳහා අධි රුධිර පීඩනය, කොලෙස්ට්‍රෝල්, දුම්පානය, දියවැඩියාව, ආතතිය, හේතු වේ. ඒත් මේ නව තත්වය ඊට හාත්පසින්ම වෙනස් වූවකි. 
කිරීටක ධමනියේ පැළීමක්
නව හෘද රෝගයේදී හෘදයවස්තුවේ කිරීටක ධමනියේ බිත්තිය පැළීමකට ලක් වේ. මේ පැළීම සිදු වන්නේ රුධිර නාළය ඇතුළෙනි. පසුව රුධිරය ඒ පැල්ම හරහා රුධිර නාළයේ බිත්තිය දෙසට ගමන් ගනී. එවිට රුධිරය මේ තුළ එකතු වී කුහරය වැසී යයි. මෙයාකාරයට සිදු වීමෙන් හෘදයේ රුධිර සැපයුම සම්පූර්ණයෙන්ම නවතී. මෙහිදී හෘදය වස්තුවේ නහරය අවහිර වේ.මෙම තත්වය වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී dissetion නමින් හඳුන්වයි. එනම් මෙහි ආටරිය disset වී පැලීමක් ඇති වේ. එවිට හෘදයාබාධ තත්වයක් හට ගැනේ. අපි හෘදයාබාධයක් කියන්නේ හෘදය වස්තුවේ රුධිරය ගෙන යන නාළයක් එකවර අවහිර වීමකටය. අප ඉහතින් සඳහන් කළේ එකී අවහිරතාව සිදු වන එක් ක්‍රමයක් ගැනය. මෙය ඉතාම කලාතුරකින් සිදු වන්නකි. සාමාන්‍යයෙන් කොලෙස්ට්‍රෝල් ගැටිත්තක් ඇති වී කල්යත්ම එය පිපිරී එතැන ලේ කැටියක් ඇති වීමෙන් අවහිරතාවක් සිදු වේ.මේ අපි මෙතෙක් දැන සිටි සාමාන්‍ය හෘදයාබාධ තත්වයය. එහෙත් හෘදයාබාධයකදී මෙය ප්‍රධාන හේතුව ලෙස ගත්තද අපි ඉහතින් සඳහන් කළ හේතුවද කලාතුරකින් හෝ හේතු වීමට පුළුවන. මීට ප්‍රථම මෙවැනි ආකාරයේ පැළීම් සාමාන්‍ය පරිදි වාර්තා වී හෘදයාබාධ වැළඳුණත් අප ඊට හේතුව දැන නොසිටියේය. එබැවින් අපි පරීක්ෂණ සිදු කළේ ඊට හේතුව කුමක්දැයි අනාවරණය කර ගැනීම උදෙසාය. හේතුව අනාවරණය වීම ඒ අනුව මීට හේතුව chromosome 19 නම් ජානයේ විකෘතිතාවකි. එම ජානයේ ඇතිවන විකෘතිතාව නිසාවෙන් බිත්ති පුපුරායාම මීට හේතුවය. මෙයාකාරයට කිරීටක ධමනි සෑම බිත්තියක්ම පුපුරා නොයන අතර ඒවා තුනී වීම හෝ දුර්වල වීම මත පිපිරීම සිදු වේ. ධමනි බිත්ති දුර්වල වන්නේ ජානයේ විකෘතිතාව මත බිත්ති නිසියාකාරව නොසෑදීම නිසාය. ධමනි බිත්ති මෙයාකාරයට දුර්වල වීමත් ,ශක්තිමත්භාවයෙන් හීන වීමත් නිසා රුධිරය ගමනාගමනයේදී බිත්ති පැළී යයි. මෙකී ක්‍රියාවලියට නතු වූවන් වෛද්‍ය හමුවට පැමිණෙද්දී සාමාන්‍ය හෘදයාබාධයකට ලක් වූවන් මෙන් වාර්තා වේ. මන්ද ECG වෙනස්වීම් සාමාන්‍ය පරිදි වීමෙන් හෘදයාබාධයකදී දෙන බෙහෙත් නියම කෙරේ. අනතුරුව ඩයි පරීක්ෂණය සිදු කිරීමේදී කොලෙස්ට්‍රෝල් ගැටිත්තක් නැති බවත්, කිරීටක ධමනියේ බිත්තිය පුපුරා ඇති බවත් අනාවරණය වේ. මෙයාකාරයේ වෙනත් තත්ව පෙර සිටම වාර්තා වී ඇති අතර CADASIL තත්වය මීට හොඳම උදාහරණයකි. මෙහිදී හෘදයාබාධයක් වැළඳී අංශභාග තත්වයට පැමිණියද ඊට අදාල ජානය වෙනස්ය. එකී ජානය මීට පෙරාතුව සොයා ගෙන තිබූ අතර මෙම ජානය විය හැකි බව අපේ නිගමනය විණි. ඒත් ඒ ජානයේ විකෘතිතාව නොව වෙනත් ජානයක විකෘතිතාවක් නිසා සිදුවන ක්‍රියාවලියක් බව අපි පසුව තේරුම් ගතිමු. CADASIL ජානයේ විකෘතිතාව NOTCH 3 වන අතර නව තත්වය HS 1 ජාන විකෘතිතාවකි. මෙකී ජාන විකෘතිතාව මින් පෙර ලොව කොහේවත් ප්‍රසිද්ධ කොට නැති අතර ලොව ප්‍රථම වතාවට අනාවරණය කර ගැනීමේ භාග්‍යය අපට හිමි විය. එසේම ජාන විකෘතිතාවක් පැන නැඟුණු පසු ශරීරයේ ඇතිවන වෙනස්කම් ගැන දැනුවත්භාවයක්ද අප සතු විය යුතුය. 

ලෙඩේ හොයා ගන්නා අයුරු
මූලිකවම ECG පරීක්ෂණයකින් අනාවරණය කර ගත නොහැකිය. ඩයි පරීක්ෂණය සහ ඇන්ජියෝග්‍රෑම් පරීක්ෂණය සිදු කළ යුතුය. ඇන්ජියෝග්‍රෑම් පරීක්ෂණයෙන් පසුව IVUS නම් කැමරාව තුළින්ද වඩාත් තහවුරු කර ගැනීමට පුළුවන . එහෙත් මේ කැමරාව ඇතුළු කිරිමේ පරීක්ෂණද මෙවැනි රෝගීන්ට සුලබව සිදු නොකෙරේ. ඊට හේතු වන්නේ, කැමරාව ඇතුළු කිරීමේදී වුවද දැනට ඇතිවී තිබෙන පැල්ම තවදුරටත් විකසනය වීමට ඇති හැකියාවය. ඩයි පරීක්ෂණයේදී වුවද ඩයි ගමන් කිරීමේදීත් පැල්ම තවදුරටත් පැතිරී යාමට හැකිය. එහෙත් අපට මේ පරීක්ෂණ සිදු නොකොට නිවැරැදි ⁣රෝග විනිශ්චයකට එළැඹීම අපහසුය. එහෙත් පරීක්ෂණ සිදුකොට රෝගය තහවුරු කර ගත් පසු නැවත නැවතත් ඩයි පරීක්ෂණ සිදු නොකෙරේ. හදවතේ පමණක් නොව මොළයේ සංකූලතාත්... SCADLE රෝගීන්ගේ හෘදයවස්තුවේ පමණක් නොව මොළයේද යම් යම් සංකූලතා හට ගැනේ. මොළයේ සෛල මැරී යාම සිදු වේ. මොළය ආශ්‍රිතව සිදු කරන ලද ඇන්ජියෝග්‍රෑම් පරීක්ෂණවලින් අනාවරණය වන පරිදි මොළයේ ඇතිවන කුඩා කුඩා තිත් වගේ තත්වය Leukoencephalopathy නමින් හඳුන්වයි. 

ප්‍රතිකාර
සාමාන්‍ය හෘදයාබාධයකදී ලබා දෙන ප්‍රතිකාර නියම නෙකෙරේ. නව රෝගී තත්වයක් නිසා ප්‍රතිකාර තවම සොයා ගෙන නැත.සාමාන්‍යයෙන් රෝගියා රෝහල් ගත කොට නිරන්තරයෙන් රෝගී තත්වය පිළිබඳ, එහි අඩු වැඩි වීම පරීක්ෂා කර බැලේ. සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ දෙනකුගේම මේතත්වය සුමානයක් හෝ දින 10ක් වැනි කාලයකදී යථා තත්වයට පැමිණේ. මෙහිදී හෘදයාබාධයට ලක් වූ විටම අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර කොට ගැටිත්තක් ඇත්නම් දිය වීමට බෙහෙත් ලබා දී තිබිය යුතුවේ.එහෙත් අප දැනුවත් විය යුතු කරුණ වන්නේ අනෙකුත් හෘදයාබාධවලට ලබා දෙන ප්‍රතිකාර මේ සඳහා ලබා නොදෙන බවය. එනම් සාමාන්‍ය හෘදයාබාධයකට නියම කෙරෙන ඖෂධ මේ රෝගයට නිර්දේශ කළ නොහැකිය. ඇස්ප්‍රින්, ලේ දිය කරන බෙහෙත් වැනි දෑ ලබා නොදේ. යම් හෙයකින් රෝගියා මේවා ලබා ගතහොත් තත්වය වඩා දරුණු වීමට පිළිවන. එබැවින් විශේෂ ප්‍රතිකර්මයක් අවැසි නොවන අතර රෝගියාට ඇඳ විවේකය ලබා දී නිරන්තරයෙන් රෝගී තත්වය පරීක්ෂා කර බැලීම මත කෙමෙන් කෙමෙන් යථා තත්වයට හැරෙනු ඇත.යම්හෙයකින් රෝගී තත්වයේ වර්ධනය වීමක්, හෘදයේ අවහිරතා වැඩි වීමක් ඇති වේ නම් ස්ටෙන්ට් එකක් දමයි. මෙම ස්ටෙන්ට් සියලුම රෝගීන් සඳහා උපයෝගී කර නොගන්නා අතර පැල්ම ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වේ නම් පමණක් ස්ටෙන්ට් ක්‍රමය යොදා ගනී. එය දැනට ඇති ප්‍රතිකාර ක්‍රමයයි. ස්ටෙන්ට් දැමීම වුවද ඉතා පරෙස්සමින් කළ යුතු වන්නේ ධමනි බිත්තිය නැවත පැළීමක් ඇතිවිය හැකි නිසාවෙනි. මෙය නිර්දේශ කෙරෙන්නේ රෝගියාගේ තත්වය එන්න එන්නම දුර්වල වුණොත් පමණි. යම් හෙයකින් රෝගියාගේ පෙෂර් අඩු වී , හෘදය වස්තුවේ දුර්වලතාවක් මතු වී ⁣පුද්ගලයාගේ ජීවිතයට යම් බලපෑමක් ඇත්නම් ස්ටෙන්ට් එකක් යොදා ගනිමින් පැල්ම සිදුර වසා දැමේ. 
SCADLE රෝගීන්ට පොදු උපදෙස් මාලාවක් 
අධික මහන්සී වී කාර්යයවල නිරත නොවිය යුතුය .අනවශ්‍යාකාරයට නිදි මැරීමෙන් වළකින්න. පෙෂර්, දියවැඩියාව වැනි රෝග තත්ව ඔබට ඇත්නම් ඒවා නිසි ලෙස පාලනය කර ගන්න. රෝගය වැළඳීමේ අවදානම ඇති කණ්ඩායම් - යම් අයකු අංශභාග තත්වයට ගොදුරු වී කෙටි කාලයක් තුළ සුව අතට හැරුණු අයකු නම් විශේෂයෙන් ඉහත වයස් කාණ්ඩයට ඔබ අයත් නම් කල්පනාකාරී වන්න. පවුලේ කෙනකුට මේ තත්වය ඇත්නම් සෙසු සාමාජිකයනුත් තමන්ට මෙකී ජානයේ විකෘතිතාවක් ඇත්දැයි පෙරතියා පරීක්ෂා කොට ගත හැකිය. ආර්තවහරණයයෙන් පසු කාන්තාවන් විවිධාකාරයේ රෝගී තත්ව ආදියට ගොදුරු වේ. ඔවුන් හට ද SCADLE අවදානම ඇති බැවින් රෝග ලක්ෂණ ගැන විමසිල්ලෙන් සිටීම වැදගත්ය. සාමාන්‍යයෙන් කාන්තාවකගේ ආර්තවහරණය අවුරුදු 48න් පසු සිදුවෙන නිසා රෝග ලක්ෂණ ඇති නම් වහාම පරීක්ෂා කර ගැනීම සුදුසුය. 

෴ මාධවී ධර්මරත්න
තව කියවන්න
at
Tags

ළාබාලතම අගමැති

August 24, 2024
ඒ, 2004 වසරේ මාර්තු 29 වැනිදාය. තායිලන්තයේ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය හොබවමින් සිටියේ සන්නිවේදන ක්ෂේත්‍රයේ දැවැන්තයකු මෙන්ම බිලියනපති ව්‍යාපාරිකයකු ද වන තක්ෂින් ෂිනවාත්‍රාය. ෂිනවාත්‍රා යන්නේ කොහේද මාධ්‍යවේදීන් පිරිසක් ද නිතරම ඔහු පසුපස යෑම පුරුද්දක් විය. එදා සිය ආරක්ෂකයන් පිරිවරා ගනිමින්, අග්‍රාමාත්‍යවරයා බැංකොක් නුවර සුපිරි වෙළෙඳ සංකීර්ණයක පිහිටි මැක්ඩොනල්ඩ්ස් අවන්හලට ගොඩවිය. ඒ බර්ගර් ඇණවුම් කිරීමටය. 

අග්‍රාමාත්‍යවරයා දුටු සැණින්, සිනාමුසු මුහුණින් ඔහු වෙත පැමිණ, ඔහුගේ ඇණවුම බාරගෙන එය කඩිනමින් ලබාදීම කළේ කවුන්ටරයේ සිටි තරුණ කෙල්ලකි. මේ සියල්ල අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ පසුපසින් ආ මාධ්‍ය ඡායාරූප ශිල්පීන්ගේ කැමරාවල සටහන් වූ අතර, ඇය සහ අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ ඡායාරූප දෙස් විදෙස් මාධ්‍යවලින් ප්‍රසිද්ධ වෙද්දී ඒ ගැන ද කසුකුසුවක් නිර්මාණය විය. 17 හැවිරිදි මේ තරුණ කෙල්ල, වෙන කවුරුවත් නොව, තක්ෂින්ගේ දියණිය පේටොංග්ටෝන් ෂිනවත්‍රාය. 
‘තාත්තා බිලියනපතියෙක්. රටේ අගමැති. දියණිය අවන්හලක වැඩ.’ මේ මාධ්‍යවල පළ වුණු සිරස්තල විය. අප්‍රකටව ජීවත් වුණු පේටොංග්ටෝන්ගේ රුව මුල් වරට බොහෝ දෙනකුට දකින්න ලැබුණේ ද එදාය. “මම ව්‍යාපාරිකයෙකු වුණේ මහන්සිවෙලා. මහන්සිවෙලා වැඩ කිරීම, මුදල්වල අගය මම දන්නවා. අලුත් පරම්පරාව ඒක දැනගන්න ඕනෑ. ඒකයි මගේ දියණිය මැක්ඩොනල්ඩ්ස් අවන්හලේ වැඩ කරන්නේ. ඇය පාසල් කටයුතු අවසන් වෙලා ඇගේ අර්ධ කාලීන රැකියාව කරනවා. පැයකට ඇයට ලැබෙනවා තායිලන්ත බාත් 23 යි ශත 75 ක් ඒ කියන්නේ ඇමෙරිකන් ඩොලර් සත 60 ක්. මගේ දියණිය තමයි පවුලේ බාලයා. ඇයට කිසි දෙයකින් අඩුවක් නැහැ. ඒත් මම කැමතියි ඇය ජීවිතේ අමාරුකම් තේරුම් අරන් ජීවත් වෙනවාට. ඇයට ඒක වැටහුණා. ඇයයි රැකියාව තෝරා ගත්තේ. මං ඇය ගැන ආඩම්බරයි.” තක්ෂින් ෂිනවාත්‍රා එදා මාධ්‍ය හමුවේ පැවැසුවේ, තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍යවරයා ලෙස නොව, ආදරණීය පියකු ලෙසය. අද ඔහුට ආඩම්බර වීමට තවත් හේතුවක් ඇත.
මැක්ඩොනල්ඩ් අවන්හලේ පැයකට ඇමෙරිකන් ඩොලර් සත 60 කට රැකියාව කළ ඒ කෙල්ල අද තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍යවරියයි. තායිලන්ත දේශපාලනයේ දැවැන්තයන් ලෙස සැලෙකන ෂිනවාත්‍රා නාමය ඉදිරියට ගෙන යෑමට ඇය සමත් වී සිටින්නීය. 37 හැවිරිදි ඇය, තායිලන්තයේ ළාබාලතම අග්‍රාමාත්‍යවරිය ද වන්නීය. 

 “මා තීරණය කළා දැන් වෙලාව ඇවිල්ලා රට වෙනුවෙන් යමක් කරන්න. පක්ෂය වෙනුවෙන් යමක් කරන්න. මම බලාපොරොත්තු වෙනවා මට පුළුවන් උපරිමය කරන්න. රට ඉදිරියට ගෙනියන්න. ඒක කරන්නයි මම උත්සාහ ගන්නේ. මේ මොහොතේ, මම කියන්න ඕනෑ අග්‍රාමාත්‍යවරිය ලෙස එම ධුරයට මා සුදුසු යැයි තීරණය කිරීම ගැන මට ඇත්තේ ලොකු ගෞරවයක්. ඒ වගේමයි මට ඒක ලොකු සතුටක්.” තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය බාර ගැනීමෙන් පසු, පේටොංග්ටෝන් ෂිනවත්‍රා පක්ෂ සාමාජිකයන් මෙන්ම තායිලන්ත වැසියන් ද අමතමින් පැවැසුවාය.

පේටොංග්ටෝන්, තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍යවරිය වීමේ දක්වා ආ ගමන එසේ මෙසේ එකක් නොවෙයි. පසුගිය සති දෙක තායිලන්ත දේශපාලනයේ අර්බුදකාරී කාල පරිච්ඡේදයක් විය. පළමුවෙන්, අධිකරණ තීන්දුවකට අනුව, තායිලන්ත දේශපාලනයේ වඩාත් ජනප්‍රිය පක්ෂය විසුරුවා හැරුණි. එහි නායකයන්ට දේශපාලනය තහනම් කෙරුණි. අග්‍රාමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළ ශ්‍රෙතා තවිසින් ධුරයෙන් නෙරපා දැමුණි.

එසේ වූයේ, ආචාර ධර්ම පිළිබඳ නීති උල්ලංඝනය කිරීම සහ අත්තනෝමතික ක්‍රියාකලාපය සම්බන්ධයෙන් එම පක්ෂයටත් අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය හෙබවූ ශ්‍රෙතා තවිසින්ටත් චෝදනා එල්ල වීමෙන් පසුව අධිකරණ තීන්දුවට අනුවය. ඒ අනුව, තායිලන්ත දේශපාලන අස්ථාවරත්වයක් සහ හිඩැසක් නිර්මාණය විය. පාර්ලිමේන්තුව රැස් වී, සාකච්ඡා පවත්වමින්, රට බාර ගන්නේ කුමන පක්ෂයද? අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය හිමිවිය යුත්තේ කාටද? යන ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සොයන්නට විය. 
නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩල නියෝජිතයන් අතරේ ඡන්ද විමසුමක් පැවැත්විණි. එහිදී බහුතරයේ සහාය හිමිවූයේ ‘පූවාතායි' දේශපාලන පක්ෂයටය. ‘පූවාතායි' පක්ෂය තක්ෂින් ෂිනවාත්‍රාගේ දේශපාලන පක්ෂයයි. පේටොංග්ටෝන් නියෝජනය කරන පක්ෂයයි. පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර කැමැත්ත වූයේ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පේටොංග්ටෝන් සුදුසු බවය. ඒ අනුව, නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ, බහුතර ඡන්දයෙන් ඇයට අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය හිමිවිය. තායිලන්තයේ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පත්වුණු දෙවැනි කාන්තාව පේටොංග්ටෝන් ෂිනවත්‍රාය. ඇගේ පියා බිලියනපති ව්‍යාපාරික තක්ෂින් ෂිනවාත්‍රා තායිලන්ත දේශපාලනයේ දැවැන්තයෙකි. 

2001 සිට 2006 තෙක් කාලයේ තායිලන්තයේ අග්‍රාමාත්‍යවරයා වූයේ තක්ෂින්ය. හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් තක්ෂින් බලයෙන් නෙරපා දැමුණි. ඒත් ෂිනවාත්‍රා පවුල දිගටම, තායිලන්ත දේශපාලනයේ ආධිපත්‍යය පවත්වාගෙන යෑමට සමත් විය. 2008 දී තක්ෂින්ගේ මස්සිනා ඉතා කෙටි කාලයකට තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය හෙබවීය. 2014 වසරේ, තක්ෂින්ගේ සොහොයුරිය යිංග්ලක් ෂිනවාත්‍රා තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍යවරිය වූවාය. යිංග්ලක්ට අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය අහිමි වූයේ අධිකරණ තීන්දුවකිනි. 

ෂිනවාත්‍රා පවුලට සම්බන්ධ, එම පවුලේ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පත් සිවුවැනි සාමාජිකයා පේටොංග්ටෝන්ය. බොහෝ දෙනා ඇය හඳුන්වන්නේ අන්ග්-ඉන්ග් නමැති කෙටි නාමයෙනි. ඇය තායිලන්තයේත්, එක්සත් රාජාධානියේත් අධ්‍යාපනය ලබා ඇත. ඇය පවුලේ ව්‍යාපාර කටයුතුවලට සම්බන්ධ වී සිටින තැනැත්තියකි. අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පත් වීමට පෙර, තක්ෂින් ෂිනවාත්‍රා තායිලන්ත විදේශ අමාත්‍ය ධුරය හොබවද්දී පේටොංග්ටෝන්ට අවුරුදු 8 කි. 

පියා ගියේ කොහේද ඇයට ද යෑමට සිදුවිය. ඇය ලෝකය දැක බලා ගත්තේ කුඩා කාලයේ සිටමය. හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින්, තක්ෂින්ට අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය අහිමි වෙද්දී පේටොංග්ටෝන්ට අවුරුදු 20 කි. හමුදාව රටේ බලය අල්ලා ගනිද්දී, ඇය සහ පවුලේ අයට ආරක්ෂිත නිවසක සැඟවීමට සිදුවිය. වයස අවුරුදු 22 දී, පියා තක්ෂින් තායිලන්තයෙන් පිටුවහල් වී, රටින් යනු ඇය බලා සිටියේ දුකෙනි. මේ සියලු සිදුවීම් සහ හැලහැප්පීම් ඇගේ ජීවිතයට පන්නරයක් වූ බව රහසක් නොවෙයි.

පේටොංග්ටෝන්, දේශපාලනයට පිවිසියේ 2021 ඇය ‘පූවාතායි' පක්ෂය සමඟ එක් වීමෙන් පසුවය. 2023 දී මැතිවරණයේ දී පූවාතායි පක්ෂය මෙහෙය වීම කළේ පේටොංග්ටෝන්ය. ඇය දේශපාලන රැලිවලට නායකත්වය දුන්නාය. ඒ වනවිට ඇය ගැබිනියකි. පේටොංග්ටෝන් විවාහ වී සිටින්නේ, ව්‍යාපාරිකයකු, දේශපාලනඥයකු සහ කලක් ගුවන් නියටමුවකු ලෙස ද කටයුතු කළ 42 හැවිරිදි පිටාකා සුක්සවාත් සමඟය. 

ඉතා වෙහෙසකර වුවත්, ගැබිනියකව සිටි පේටොංග්ටෝන් මැතිවරණ කටයුතු මෙහෙයවීම නතර කළේ නැත. ඇයට ඇගේ සැමියාගේ ආදරයත්, ශක්තියන් නොඅඩුව ලැබුණි. ඒත් 2023 මැතිවරණයෙන්, පූවාතායි පක්ෂයට මැතිවරණය ජය ගැනීමට හැකි වූයේ නැත. ඒත් අද, වසරක් ගතවෙද්දී, දෙදරු මවක ද වන පේටොංග්ටෝන්, තායිලන්තයේ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පත්වී තිබේ. 

තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය බාර ගැනීම, එසේ මෙසේ කටයුත්තක් නොවන බව පේටොංග්ටෝන් දනී. ඇය ඇගේ පවුලේ කීර්ති නාමය රැකගත යුතුය. ෂිනවාත්‍රා පවුල දශක ගණනක් තායිලන්ත දේශපාලනයේ ආධිපත්‍යය පතුරුවා ඇතත්, 2023 මැතිවරණයෙන් පරාජය විය. මෙය ගැටලුවකි. 
දේශපාලනික වශයෙන් පේටොංග්ටෝන්ට, ෂිනවාත්‍රා පවුලට සහ ‘පූවාතායි' පක්ෂයට අඩුවක් නැතිව සතුරෝ සිටිති. තායිලන්ත හමුදා සාමාජිකයන්, තායිලන්ත රජුගේ හිතවාදීන් සහ විපක්ෂ දේශපාලන නායකයෝ ඒ අතරේ වෙති. ඊට අමතරව ව්‍යාපාරික ප්‍රතිවාදීහු ද වෙති. එහෙයින් ෂිනවාත්‍රා පවුලේ අභිමානය රැක ගැනීම පේටොංග්ටෝන් විසින් කළ යුතුය. අද තායිලන්ත ආර්ථිකය අර්බුදයකට ලක් වී තිබේ. 

2023 මැතිවරණයේ දී පේටොංග්ටෝන් ප්‍රමුඛ පූවාතායි පක්ෂයට පරාජය වීමට හේතුවක් වූයේ ඔවුන් ඉදිරිපත් කළ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති ජනතාව ප්‍රතික්ෂේප කළ බැවිනි. දැන් අග්‍රාමාත්‍යවරිය ලෙස, ජනතා හිතවාදී, ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය උසස් කිරීමට හැකි ආකාරයේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හඳුන්වා දීමට පේටොංග්ටෝන් සහ ඇගේ රජයට සිදුවනු ඇත. ජනතා හිතවාදී ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය. 

එමෙන්ම ඇය කල්පනාවෙන් කටයුතු කළ යුතුය. නැතිනම්, පේටොංග්ටෝන්ට වැඩි දවසක් බලයේ සිටීමට හැකිවන්නේ නැත. පියා තක්ෂින් ෂිනවාත්‍රාට සිදුවූ අයුරින්, හමුදාව ක්‍රමන්ත්‍රණය කර ඇය ගෙදර යවනු ඇත. නැතිනම්, අධිකරණ තීන්දුවකින් ඇයට බලය අහිමි වනු ඇත.

෴ ලුසිත ජයමාන්න
තව කියවන්න
at
Tags

ගුප්ත අත්පොත - Voynich

August 24, 2024
වසර 600 ක්‌ පමණ පැරණි මෙම අත්පිටපත ලෝකයේ වඩාත් ගුප්ත අත්පිටපත ලෙස සලකනු ලැබන අතර දුර්ලභ පැළෑටි, තාරකාවන් පිළිබඳව පමණක්‌ නොව මිනිසුන්ගේ වඩාත් තේරුම්ගත නොහැකි හැඩතල පිළිබඳවත් මෙම කෘතියෙන් තොරතුරු සපයා ඇත. 

පිටු 246කින් සමන්විත මෙම කෘතියේ අන්තර්ගත පැළෑටි සහ නග්න කාන්තා රූපවලටත් කිසියම් අද්භූත බලයක්‌ ඇතැයි විශ්වාසයක් පවතී. 2009 වසරේදී ඇමරිකාවේ ඇරිසෝනා විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්යවරුන් විසින් මෙම අත්පිටපතේ කාලනිර්ණය පිළිබඳව අධ්‍යනයන් ආරම්භ කළහ.

ඔවුන්ගේ කාබන් පරීක්‌ෂණ වලට අනුව මෙම අත්පිටපතේ ඇතැම් පිටු ක්‍රි. ව. 1404 සහ 1438අතර කාලයේදී නිර්මාණය වී ඇති බව සොයාගෙන ඇත. ඉතාලි පුනරුද සමයේ නිර්මාණය කරන ලදැයි අනුමාන කෙරෙන මෙහි බොහෝ පිටු නවා, පොතට ඇතුළත් කර ඇති හෙයින් ඒවා දිග හැර කියවීමට සිදුව ඇත. 

බොහෝ පිටුවල සිතුවම් ඇඳ ඇති අතර ඒ වෙනුවෙන් පුද්ගලයන් කණ්‌ඩායමක්‌ විසින් දායකත්වය දක්‌වා ඇති බව පර්යේෂකයන්ගේ අදහසයි. මෙහි අක්‌ෂර සාමාන්‍ය මිනිසාට ආගන්තුක හෙයින් එය ගුප්තබවක්‌ ආරෝපනය කිරීමට මෙන්ම තවත් විටෙකදී ඔවුන්ගේ හඳුනාගැනීමට අනුව පිටසක්‌වළ අමුත්තන් පොළවට පැමිණි විට සිදු කළ අධ්‍යනයන් පිළිබඳව තබා ඇති සටහන් එකතුවක්‌ ලෙසින්ද සලකන අතර ඒ නිසාම මෙම අත්පිටපත " මැජික්‌ පොත " ලෙසින් සැලකීම සුදුසු බවත් සඳහන් කර තිබේ. 

ඇමරිකාවේ චිකාගෝ නුවර මැක්‌රෝන් පර්යේෂණායතනයේ විශේෂඥයන්ගේ හඳුනා ගැනීම් අනුව මෙම අත්පිටපත සඳහා යොදා ගන්නා ලද තීන්ත ඉපැරණි මධ්‍යතන යුගයට අයත් බව හඳුනා ගෙන ඇත. මෙම පොතට වොයිනික්‌ Voynich යනුවෙන් නම් තබා ඇත්තේ ඉතාලි දේවස්‌ථානයකිනි. මෙම අත්පිටපත හමු වී ඇත්තේ "විල්ප්‍රඩ් වොයිනික්‌" නමැති පෝලන්ත ජාතික පොත් වෙළෙන්දාටය. 

1969 වසරේදී ඔස්‌ටේ්‍රලියානු ජාතික පොත් වෙළෙන්දෙක්‌ වූ "හාන්ස්‌ පී ක්‍රවුස්‌" විසින් මෙම අත්පිටපත යේල් විශ්වවිද්‍යාලයේ දුර්ලභ එකතුන් වෙනුවෙන් පරිත්‍යාග කරන ලදී. පසුගිය දිනක පරිගණක විශේෂඥයන් විසින් පෙන්වා දෙන අන්දමට වොයිනික්‌ අත්පිටපත හීබ්‍රෑ භාෂාවෙන් රචනා කරන ලද බව උපකල්පනය කළත් මෙය රචනා කිරීමේදී ප්‍රාණාක්‌ෂර ඉවත් කර රචනා කර ඇති නිසා එහි අන්තර්ගතය පිළිබඳව පැහැදිලිව හඳුනා ගැනීමට අපහසු වී තිබේ. 

මෙම වොයිනික්‌ අත්පිටපත පාදක කර ගෙන අධ්‍යනයන් තව දුරටත් ඉදිරියට ගෙන යන ඇමරිකා එක්‌සත් ජනපදයේ ඇල්බර්ටා විශ්වවිද්‍යාලයේ පරිගණක විශේෂඥ "ග්‍රෙග් කොන්ඩාර්ක්‌" ප්‍රමුඛ පර්යේෂකයන් විසින් මීට ඉහතදී සිදු කරන ලද අධ්‍යනයන්ද පාදක කර ගෙන "වොයිනික්‌" Voynichඅත්පිටපත පිළිබඳ රහස්‌ අනාවරණය කර ගැනීමට වෙහෙසුනහ. මීට පෙරාතුව ගුප්ත ලේඛන පිළිබඳ පර්යේෂකයන්ගේ හඳුනා ගැනීම අනුව මෙහි අන්තර්ගතව ඇත්තේ අරාබි භාෂාවක්‌ යෑයි උපකල්පනය කර තිබුණි. 

 ඒ අනුව, ග්‍රෙග් කොන්ඩාර්ක්‌ ඇතුළු පර්යේෂකයන්ගේ කණ්‌ඩායමට මෙම අත්පිටපත රචනා කර ඇත්තේ හීබ්‍රෑ භාෂාවෙන් බැව් හඳුනා ගැනීමට හැකියාව ලැබුණි.(තවමත් සනාත කර නැත) තවත් අදහසකට අනුව මෙම අත්පිටපත ලියනාඩෝ ඩාවින්සිගේ ළමා අවදියේදී නිර්මානය වන්නනට ඇතැයිද සැකයක්‌ පවතී. 

 ඊශ්‍රායලයේ සැඟව සිටි ගෝත්‍රයක්‌ විසින් හෝ ඇස්‌ටෙක්‌වරුන් විසින් වොයිනික්‌ අත්පිටපත රචනා වන්නට ඇතිය විශ්වාස කරන නිසා "ඉන්දියානා ජෝන්ස්‌" නවකතාවේ වස්‌තු බීජ ලෙසින්ද මෙම අත්පිටපත යොදා ගෙන ඇත. දර්ශනවේදින්ගේ මැණික ලෙසින් කල්පිතයේ පවතින 'Philosopher's Stone' මාණික්‍යයට ඕනෑම රසායනික සංයුතියක්‌ වෙනස්‌ කිරීමට මෙන්ම එහි රහස්‌ දැනගැනීමේ හැකියාව ඇතැයි විශ්වාසයක්‌ පවතී. 

කෙසේ වුවත් මෙය සත්ව සම් මත ලියා ඇති පිටු 246 කින් සමන්විත පොතක් වන අතර සෑම පිටුවකම පාහේ උද්භිද විද්‍යාත්මක, විවිධ සංකේතාත්මක මෙන්ම වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක චිත්‍ර ඇතුලත් වේ. කොළ, දුබුරු, කහ, නිල් සහ රතු වර්ණවල තීන්ත මේ සදහා භාවිතා කර ඇත. 

මෙහි ඇති චිත්‍ර වලට අනුව ප්‍රධාන අංශ 6 ක් යටතේ වර්ග කර ඇත. 

1. මෙතෙක් හදුනානොගත් පැලෑටි 113 ක් ඇතුලත් උද්භිද විද්‍යාත්මක චිත්‍ර. 
2. රාශි චක්‍රය, තාරකා ප්‍රස්තාර ඇතුලත් තාරකා විද්‍යාත්මක සහ ජ්‍යොතිෂ චිත්‍ර. 
3. ඉදිමුනු උදරය සහිත, තරලවල ගිලී අන්තර් සම්බන්ධිත නල හා කැප්සූල මගින් අන්තර් සම්බන්ධිත කුඩා, නිරුවත් කාන්තා චිත්‍ර අඩංගු වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක චිත්‍ර. 
4. විශ්වවේදයට අයත් විච්ත්‍ර වූ පදක්කම් නවයක්. 
 5. රතු, නිල්, කොළ පැහැ භාජන වල ඇති විවිධ ඖෂධීය පැලෑටි සහ මුල් 100 කට වඩා අඩංගු චිත්‍ර. 
6. තරු වැනි මල් චිත්‍රනය කොට ඇති කොටස. මෙහි ඇත්තේ බොහෝවිට යම් වට්ටෝරු වර්ගයක් විය හැක.

තවත් සමහර පර්යේෂකයන් පවසන පරිදි වොයිනිච් අත් පිටපත යනු කේත කරන ලද අක්ශර රටාවක් වේ. එහි පටුනක් අඩංගු නොවන අතර එහි සමහර පිටු බොහෝ කලකට පෙර අතුරුදහන් වූවා විය හැක. පිටු අංක වල හිදැස් දක්නට ඇත. 

අක්ෂර 25 ක් හෝ 30 ක් අතර ඉතා අලංකාර අක්ශර වමේ සිට දකුණට කෙටි චේද ලෙසින් දිවෙන සවිස්තරාත්මක විස්තර මෙහි අඩංගු වේ. ඉහතින් සදහන් කල පරිදි මෙය බොහෝ පර්‍යේශකයන්ට අනුව ඉතාමත් අභියෝගාත්මක මෙන්ම දුශ්කර පරිවර්තනයකි. එනම් එහි අඩංගු අක්ශර, භාශාව හෝ කේත තවමත් හදුනා ගැනීමට ඔවුන් අසමත් වී ඇත. දීර්ඝ උත්සාහයකින් පසු පර්‍යේශකයන් මේ කේත නවීන භාශාවන් හා ගැලපීමේදී මෙහි 80% පමණ හීබෲ භාශාවෙන් ලියා ඇති බව ප්‍රකාශ කලහ. 

කෙසේ නමුත් මෙය හීබෲ භාශාව දන්නා පුද්ගලයින් විසින් පරීක්ශා කලත් ඔවුනට එහි කේත හදුනා ගත නොහැකි විය. අවසානයේ පලමු පිටු 10 ගූගල් පරිවර්තනයට යොමු කල ඔවුන් ප්‍රකාශ කලේ ඒවායේ අමුතු අර්ථයක් ඇතත් ඒවායින් යම් අර්ථයක් ලබා දෙන බවයි. කෙසේ වෙතත් ඔවුන් පවසන්නේ මෙය කාන්තාසෞඛ්‍ය සම්බන්දව ලියවූ අත් පිටපතක් විය හැකි බවයි. 

෴ ජයනි සිතාරි අල්විස්
තව කියවන්න
at
Tags

පාර්ලිමේන්තු ගිය මීයෝ

August 24, 2024

පාකිස්තානය, අර්බුද සහ අභියෝග රැසකට මුහුණ දී සිටී. පාකිස්තානයේ දේශපාලන තවමත් ස්ථාවර නැත. අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයෙන් නෙරපූ, ඉම්රාන් ඛාන් හිරබත් කයි. පසුගිය මැතිවරණයෙන් කිසිදු පක්ෂයකට බහුතරයක් දිනා ගැනීමට නොහැකි වු බැවින්, ‘පාකිස්තාන මුස්ලිම් ලීගය’ සහ ‘පාකිස්තාන ජාතික පක්ෂය’ එක් වී සන්ධාන රජයක් පිහිටුව ඇත. කොතරම් උපක්‍රම භාවිත කළත්, රටේ ආර්ථිකය, පහළට යෑම වළක්වා ගැනීමට තවමත් හැකි වී නැත. 

උද්දමනය අහස උසට නැග අවසන්ය. රට වැසියන්, දිනෙන් දින පීඩාවට පත් වත අතර ඔවුන් සිටින්නේ කුස ගින්නේය. ඒ සියල්ල මැද ඉස්ලාමීය අන්තවාදීන්ගේත්, බෙදුම්වාදීන්ගේත්, ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා විටින් විට අසන්න ලැබෙයි. අභියෝග හමුවේ, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය වර්ධනය කිරීමේ ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට පාකිස්තානය වෙර දරද්දී, එරට බූරුවන් ගහනය ඉතිහාසයේ අන් කවදාටත් වඩා ඉහළ ගොස් ඇත. 

2023-24 කාලයේ, පාකිස්තානයේ බූරුවන් මිලියන 5.9 ක් දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති බව වාර්තාවල සඳහන් වෙයි. මෙය පාකිස්තාන රජයට හිසරදයකි. බූරු හිසරදය අතරතුරේ ‘කොරේ පිටට මරේ’ කියමින්, පාකිස්තාන පාර්ගිමේන්තුව ද කරදරයකට මුහුණ දෙයි. එය දේශපාලනය සම්බන්ධ කරදරයක් නම් නොවෙයි. එය මී කරදරයකි. 

පාකිස්තාන පාර්ලිමේන්තුව මී කරදරයකට මුහුණ දෙමින් සිටී. පාකිස්තාන පාර්ලිමේන්තුව නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයකින් සහ සෙනෙට් මණ්ඩලයකින් සමන්විතය. පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල පිහිටා ඇත්තේ ඉස්ලාමාබාද් අගනුවරය. පස් මහල් මෙම ගොඩනැගිල්ල, විවෘත කෙරුණේ 1986 දීය. මෙය ඉදි කිරීමට ගත වුණු කාලය වසර 11 කි. පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල සැලසුම් කළේ ඇමෙරිකන් වාස්තු විද්‍යාඥ ඩුරෙල් ස්ටෝන්ය. 

ගොඩනැගිල්ලේ මීයන් බෝවීමත් සමඟ එහි සේවක සේවිකාවන්ට, නිලධාරීන්ට සහ මැති ඇමැතිවරුන්ට මීයන්ගෙන් තර්ජන එල්ල විය. පාර්ලිමේන්තුවේ මුල්තැන්ගෙය සහ ආපනශාලාව පවතින්නේ සීල් තැබිය යුතු තත්ත්වයක යැයි මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන්ගේ අදහසය. පාකිස්තාන පාර්ලිමේන්තුව, මැති ඇමැතිවරුන්ට අමතරව, මීයන්ගේ නවාතැන බවට පත් වූයේ අද ඊයේ නොව වසර 15 කට පමණ පෙර සිටිය. 

2008 වසරේ දී, ‘මීයන් මර්දනය කිරීම’ සම්බන්ධයෙන් විශේෂ පාර්ලිමේන්තු කමිටුවක් ද පිහිටුවිණි. ඒත් එයින් පලක් වූයේ නැත. මීයන් එකා දෙන්නා, පසුව සිය ගණනක් දක්වාත් ඉන්පසු දහස් ගණනක් දක්වාත් වැඩි විය. රට ගෙන යෑමට මුදුල් නොමැති අවස්ථාවක, කුසට හරිහැටි අහරක් නොමැති ජනතාව පීඩා විදින අවස්ථාවක, මීයන් මර්දනයට වාර්ෂික අයවැයෙන් පාකිස්තාන රුපියල් මිලියන 1.2 ක මුදලක් වෙන් කිරීමට රජය තීරණය කර ඇත. 

රට ණය බරින් මිරිකී සිටිද්දී, අයවැයෙන් මීයන් අල්ලන්න මිලියන ගණනක් වෙන් කිරීම, ජනාතා අප්‍රසාදයට හේතුවක් වී ඇත. මේ වනවිට පාකිස්තානයේ ණය ඇමෙරිකන් ඩොලර් බිලියන 6.28 කි. මෙසේ ණය වීම පාකිස්තානයට අලුත් දෙයක් නොවෙයි. 1958 වසරේ සිට අයි.එම්.එෆ්. හෙවත් අන්තර් ජාතික මූල්‍ය අරමුදලයේ සහාය ලබා ගනිමින් ‘පැලැස්තර් පිළියම්’ යෙදීම ද පාකිස්තානයට අලුත් දෙයක් නොවෙයි. 

සැලැසුම් අනුව, පාකිස්තාන රුපියල් මිලියන 1.2 ක (ලක්ෂ 12) මුදල භාවිත කරමින්, මීයන් මර්දනය සිදුවන්නේ ක්‍රම කීපයකිනි. පළමුවෙන් පාර්ලිමේන්තු පරිශ්‍රයට මීයන් ඇතුළුවීම වැළැක්වීමට දැල් වැටක් ගැසීම සිදුවෙයි. 

ඊට අමතර මීපාසානම් තැනිත් තැන දමමින්, සහ උන් ඇල්ලීමට මී උගුල් ඇටවීම පෞද්ගලික සමාගම් කීපයකට බාර දීමට නියමිතය. ඒ, එම සමාගම් සමඟ කොත්ත්‍රාත් අත්සන් කරමිනි. ඊට අතරව, මීයන් ඇල්ලීමට විශේෂිත බළ ඇණියක් පාර්ලිමේන්තු පරිශ්‍රයට ගෙන්වීම සඳහා ද මිලියන 1.2 ක මුදලින් වැඩි කොටසක් වෙන් කෙරේ. 

මේ බළ ඇණිය, බළල් බළ ඇණියකි. මීයන් දඩයම් කිරීමට විශේෂයෙන් පුහුණු කළ බළලුන් මෙම බළඇණියට අයත් බව පැවැසෙයි. මෙම බළලුන් සාමාන්‍යයෙන් නිවෙස්වල ඇති කරන බළලුන් මෙන් නොව, සිත්පිත් නැති ‘මී මරුවන්’ය. පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ලේ මී කරදරයට මේ අයුරින් පිළියම් සකස් කර දීමට මැදිහත් වී සිටින්නේ, පාකිස්තාන නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියයි. 

෴ ලුසිත ජයමාන්න
තව කියවන්න
at
Tags

Alien: Romulus

August 24, 2024
අතිශය ජනප්‍රිය, ත්‍රාසය සහ භීතිය කැටි වුණු, හොලිවුඩ් විද්‍යා ප්‍රබන්ධ චිත්‍රපට මාලාවක් ලෙස ‘ඒලියන්’ Alien චිත්‍රපට හැඳින්විය හැකිය. ‘ඒලියන්’ මාලාවට එක්වන අලුත්ම චිත්‍රපටය ‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ Alien: Romulus ය.  

20th Century Studios චිත්‍රාගාරය නිර්මාණය කළ ‘ඒලියන්’ Alien පළමු චිත්‍රපටය තිරගත වූයේ මීට අවුරුදු 45 කට පෙර, 1979 දීය. එය ලෝක සිනමාවේ කැපී පෙනෙන චිත්‍රපටයක් විය. සම්මාන රැසකින් ද පිදුම් ලැබුවේය. චිත්‍රපටය අධ්‍යක්ෂණය කළේ ප්‍රවීණ මෙන්ම සම්මානනීය අධ්‍යක්ෂවරයකු වන රිඩ්ලි ස්කොට්ය. 

 ‘සීනෝමෝෆ්’ Xenomorph නමින් හැඳින්වෙන පිටසක්වළ ජීවීන් සහ එලන් රිප්ලි Ellen Ripley ගේ චරිතය අපට හඳුන්වා දීම සිදුවූයේ පළමු ‘ඒලියන්’ Alien චිත්‍රපටයෙනි. නපුරු ‘සීනෝමෝෆ්’ Xenomorph පිටසක්වළයන්ගේ නිර්මාතෘවරුන් ලෙස සැලකෙන්නේ, ඩෑන් ඕ බැනොන් සහ රොනල්ඩ් ෂුසෙට් දෙදෙනාය. 

80 දශකයේ, පිරිමි චරිත හොලිවුඩ චිත්‍රපටවල අධිපත්‍ය පතුරුවද්දී, ගැහැනු වීරයකු ලෙස එලන් රිප්ලි කරළියට පැමිණීම ද හොලිවුඩ් සිනමාවේ සන්ධිස්ථානයකි. එලන් රිප්ලිගේ චරිතයට පණ පෙවීම කළේ ජනප්‍රිය මෙන්ම සම්මානනීය නිළි සිගෝනි වීවර්ය. 

‘ඒලියන්’ පළමු චිත්‍රපටයේ සාර්ථකත්වයත් සමඟ ‘ඒලියන්’ දෙවැනි චිත්‍රපටය, ‘ඒලියන්ස්’ Aliens ලෙස තිරගත වූයේ ‍1986 වසරේදීය. එදා මෙදා ‘ඒලියන්’ චිත්‍රපට සියල්ල අතරින්, හොලිවුඩ් සිනමාවේ අමරණීය සලකුණක් තැබුවේ මෙම ‘ඒලියන්ස්’ චිත්‍රපටයයි. මෙය විද්‍යා ප්‍රබන්ධ ක්‍රියාදාම චිත්‍රපටයකි. 

සිගෝනි වීවර්ගේ එලන් රිප්ලි Ellen Ripley චරිතය වීරවරියක් කිරීමට මෙම ක්‍රියාදාමය සමත් විය. ‘ඒලියන්ස්’ Aliens අධ්‍යක්ෂණය කළේ සුපිරි අධ්‍යක්ෂවරයකු වන ජේම්ස් කැමරන් වීම ඊට හේතුවය. එලන් රිප්ලිගේ චරිතය සහ සීනෝමෝෆ් පිටසක්වළයන් මුල්කොට ගනිමින් 1992 වසරේ දී ‘ඒලියන් 3’ Alien 3 ද 1997 දී ‘ඒලියන් රෙසරෙක්ෂන්’ Alien Resurrection ද නිර්මාණය විය. මේ කිසිදු චිත්‍රපටයක්, බොක්ස් ඔෆිස් වාර්තා තැබූ කැමරන්ගේ ‘ඒලියන්ස්’ චිත්‍රපටයට සමාන කළ නොහැකිය. 

 ඉන්පසු ‘සීනෝමෝෆ්’ Xenomorph පිටසක්ළයන් රිදී තිරයෙන් දකින්න ලැබුණේ ‘ඒලියන් වර්සස් ප්‍රෙඩේටර්’ Alien vs. Predator චිත්‍රපට හරහාය. ‘ඒලියන් වර්සස් ප්‍රෙඩේටර්’ Alien vs. Predator චිත්‍රපට දෙකකි. 

‘සීනෝමෝෆ්’ Xenomorph පිටසක්වළයන්නේ උපත සිදුවුණු අයුරු දැක්වෙන චිත්‍රපට දෙකක් කරළියට පැමිණියේ 2012 සහ 2017 වසරවලදීය. ඒවා, ප්‍රෙමිතියස් Prometheus (2012) සහ ‘ඒලියන්’ කොවනන්ට් Alien: Covenant (2017) ය. මෙම චිත්‍රපට දෙක අධ්‍යක්ෂණය කිරීමට රිඩ්ලි ස්කොට් යළි එක් විය.
ඊට අමතරව, ‘සීනෝමෝෆ්’ Xenomorph චරිතය පාදක කර ගත් චිත්‍රකතා, කෙටි චිත්‍රපට, වීඩියෝ ක්‍රීඩා, නවකතා ආදිය බොහොමය. ‘ඒලියන්’ චිත්‍රපට මාලාවට එක් වන නවතම චිත්‍රපටය වන ‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ Alien: Romulus (2024) යළිත් වරක් අපව මුල් ‘ඒලියන්’ චිත්‍රපට අතරට රැගෙන යෑම විශේෂත්වයකි. 

‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ Alien: Romulus චිත්‍රපටයට පාදක වන්නේ 1979 පළමු ඒලියන් චිත්‍රපටයේ සිදුවන සිදුවීම් පෙළින් පසු සිදුවන සිදුවීම් පෙළකි. සම්මානනීය ජනප්‍රිය නළු ඉයන් හෝම්, පළමු ඒලියන් චිත්‍රපටයේ මිනිස් රොබෝවකු වන ඈෂ්ගේ චරිතයට පණ දෙයි. 

‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ Alien: Romulus චිත්‍රපටයේ ද ඈෂ්ගේ පෙනුමට සමාන මිනිස් රොබෝවකු දකින්න ලැබේ. ඊට අමතරව, රොමියුලස්’ Alien: Romulus චිත්‍රපටය හරහා ප්‍රෙමිතියස් Prometheus (2012) චිත්‍රපටයේ සිදුවීම් ගැන ද සිහිපත් කෙරේ. 

‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ Alien: Romulus චිත්‍රපටයේ ඈෂ් සහ විද්‍යාඥයන් එක් වී, සුපිරි මිනිසුන් බිහි කිරීමට යොදා ගන්නා වයිරසය ප්‍රොමිතියස් යැයි කියයි. ප්‍රෙමිතියස් Prometheus (2012) චිත්‍රපටයට ‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ චිත්‍රපටයේ කතාව හා සම්බන්ධ කෙරෙන්නේ ඒ අනුවය. 

‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ Alien: Romulus චිත්‍රපටයේ අධ්‍යක්ෂවරයා වන්නේ නවක අධ්‍යක්ෂවරයකු වන ෆේඩේ අල්වාරේස්ය. 2013 වසරේ ‘ඊවිල් ඩෙඩ්’, 2016 වසරේ ‘ඩෝන්ට් බ්‍රීත්’ යන චිත්‍රපටවල අධ්‍යක්ෂවරයා වන්නේ මොහුය. රිඩ්ලි ස්කොට්, චිත්‍රපටයේ නිෂ්පාදකවරයාය. 

ජනප්‍රිය තරුණ නළු නිළියෝ කැළක් ‘ඒලියන්: රොමියුලස්’ චිත්‍රපටයට එක් වී සිටිති. චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය රේන් ය. රේන්ගේ චරිතය නිරූපණය කරන්නේ කෙයිලී ස්පෙනීය. රේන්ගේ චරිතය හරහා අපට යළිත් වරක් එලන් රිප්ලි සිහිවෙයි. සෙසු චරිත අතර, ඩෙවිඩ් ජොන්සන්, ආචී රෙනෝ, ඉසබෙල්ලා මර්සිඩ්, ඇලීන් වූ සහ ස්පයික් ෆර්න් සිටිති. 

෴ ලුසිත ජයමාන්න
තව කියවන්න
at
Tags

සිහිනයක රහස

August 24, 2024

සිහින වලට අර්ථයක් තිබේද නැද්ද යන්න පිළිබඳව තවමත් විද්‍යාවෙන් පවා සොයාගත නොහැකිව ඇත. නමුත් විවිධ ආකාරයේ සිහින මගින් ඔබේ මානසික සෞඛ්‍යය, ශාරීරික සෞඛ්‍යය සහ නින්දේ ගුණාත්මකභාවය පිළිබඳව ද හෙලි කිරීමට සමත් වේ.

සිහින පිළිබඳ පර්‍යේෂකයින් සිහින එක් එක් වර්ගවලට වෙන්කර තිබේ. විවිධ වර්ගයේ සිහින පහක් සහ ඒවායේ ලක්ෂණ මෙසේයි.

සම්මත / නිත්‍ය සිහින ( Standard / Regular Dreams)

ඔබට දිනපතාම සිහින පෙනෙන්නේ නම් එයින් ඔබේ නින්දේ ගුණාත්මකභාවය සහ සෞඛ්‍ය තත්වය සාමාන්‍ය යහපත් මට්ටමක ඇති බව කිව හැකියි. අප සම්මත සිහිනයක් හඳුනාගන්නේ කෙසේද ? ඒවායේ ලක්ෂණ මෙසේය,

බොහෝ විට ප්‍රසන්න සිහින හෝ ඉඳහිට අමුතු ආකාරයේ සිහින.

ඔබේ සිහිනවලට ස්පර්ශය , සුවඳට වඩා රූප කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු වී ඉතා ආකර්ශනීයව ද්ෘෂ්‍යමාන වේ.

ඔබ සාමාන්‍යයෙන් දකින සිහින නොපැහැදිලි ලෙස මතක තබා ගන්නා අතර බොහෝවිට ඔබ සිහින මැවූ දේ ඔබට සම්පූර්ණයෙන්ම අමතක විය හැක.

ඔබ දකින සිහින ආකර්ෂණීය හෝ අමුතු වූවත් ඒවා මගින් ඔබව අවදි කිරීමට හෝ ඔබව ආතතියට පත් කිරීමට තරම් හැකියාවක් නොපවතී.

සම්මත සිහින දැකීමෙන් පෙන්නුම් කරනු ලබන්නේ ඔබ හොඳින් නිදාගෙන සිටින බවත් ඔබ අධික ආතතියෙන් හෝ කනස්සල්ලෙන් නොසිටින බවත්ය.

පුනරාවර්තන සිහින ( Recurring Dreams)

බොහෝ දෙනාට සමහර සිහින නැවත නැවතත් පෙනෙන අවස්ථාවන් තිබේ. නමුත් ඔබ රාත්‍රියේ නිදාගත් පසු ඔබට අසාමාන්‍ය ලෙස එකම සිහිනය නැවත නැවතත් පෙනේ නම් , එය ඔබ ආතතියෙන් හෝ කනස්සල්ලෙන් සිටින බවට ලකුණකි. බොහෝ පුනරාවර්තන සිහින ප්‍රසන්න නොවේ. ලුහුබැඳීම , වැටීම හෝ පහරදීම වැනි සිද්ධීන් දිගටම දිස්වේ. මෙම සිහින කම්පනය , ශෝකය, ආතති සහගත සම්බන්ධතාවයක් හෝ නව රැකියාවකට හෝ ස්ථානයකට මාරුවීමේදී ඇතිවන ආතති තත්වයන් නිසා මෙවැනි සිහින පෙන්නුම් කරනු ලබයි. දරුණු අවස්ථාවන් වලදී පුනරාවර්තන සිහින පුනරාවර්තන බියකරු සිහින (Recurring Nightmares) බවට පත්විය හැකි අතර , ඔබේ නින්දේ ගුණාත්මකභාවය හා ආතතිය එමගින් නරක අතට පෙරලී ඇති බව පෙන්නුම් කරයි.

මෙයට හොඳම විසඳුමවන්නේ නැවත නැවත සිහින ඇතිවීමට හේතුව පිළිබඳ සොයා බැලීමයි. ඔබේ ආතතිය හෝ කාංසාව කළමනාකරණය කිරීම සඳහා ඔබට මනෝ චිකිත්සාව සඳහා යොමු විය හැක. නැතහොත් ඔබගේ මිතුරෙකු , සහකරුවා හෝ ආගමික නායකයෙකු සමඟ කතාබහ කර ඔබගේ ආතති තත්වය මගහරවා ගැනීම සිදු කල හැකිය.

නපුරු සිහින ( Nightmares)

නපුරු සිහින ‍යනු ඔබට දැකිය හැකි නරකම ආකාරයේ සිහින අතර නිරන්තර බියකරු සිහින ඔබේ නින්දේ ගුණාත්මකභාවයට බලපෑම් ඇති කරනු ලබයි. එමගින් නින්ද නොයාම සහ නින්ද නොලැබීම , නපුරු සිහින සමඟ මනස දැඩිව සම්බන්ධ වීම සිදුවිය හැකිය. බියකරු සිහින ඔබේ මානසික සෞඛ්‍යටද බලපානු ලබයි.

ඉඳහිට බියකරු සිහිනයක් දැකීම සාමාන්‍යයෙන් බරපතල නොවේ. ඔබ බිය උපදවන සුළු යමක් නරඹා, සවන් දී හෝ කියවීමෙන් එවැනි සිහින දැකිය හැක. ඊට අමතරව ඔබ කිසියම් හෝ රෝගයකට ලබා ගන්නා ඇඋශධ වර්ගයන් නිසාද ඔබට බියකරු සිහින දැකීමට හේතුවක් විය හැකිය. නමුත් නිරන්තර බියකරු සිහින මානසික ආතතිය ,කාංසාව සහ වෙනත් මානසික සෞඛ්‍ය  ආබාධ නිසා දැකිය හැකිය. නිදසුනක් ලෙස PTSD සහිත පුද්ගලයන්ගෙන් බහුතරයකට නිතර බියකරු සිහින පෙනෙයි. ඔබේ නින්දට බාධා වන බියකරු සිහින ඔබ නිතර දකිනවා නම්, ඔබට මානසික වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදෙස් ලබා ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. එසේ නොමැති නම් බියකරු සිහින දිගින් දිගටම පෙනීමෙන් ඔබට මානසික ආබාධ ඇති විය හැකියි. බියකරු සිහින දැකීමට හේතුව සොයා එයට පිළියම් යෙදීම සිදුකල යුතුය. ඔබගේ මානසික සෞඛ්‍ය යහපත් නම් බියකරු සිහින ඇතිවීමට හේතු සාධක වශයෙන් මත්පැන් , මත්ද්‍රව්‍ය, ‍ඖෂධ අනිසි භාවිතය , නින්ද නොයෑමේ ආබාධ (Sleep apnea) අධික තෙහෙට්ටුව ආදී හේතු නිසාද නපුරු සිහින පෙනිය හැකිය.

රාත්‍රී භීෂණය ( Night Terrors)

රාත්‍රී භීෂණ ගණයට අයත්වන සිහින නපුරු සිහිනවලට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් වේ. රාත්‍රී භීෂණ වැඩිහිටියන්ට සාපේක්ෂව ළමුන්ට පෙනෙයි. රාත්‍රී භීෂණය නපුරු සිහින මෙන් මතක තබාගත නොහැකියි. බොහෝ අය රාත්‍රී භීෂණයක් දුටුබව දැනගන්නේ තමන් සමඟ නින්දට යන අනෙක් පුද්ගලයා මඟිනි. නොදැනුවත්වම කෑ ගැසීම , පයින් ගැසීම, පහර දීම හෝ ඇදෙන් නැගිටීම වැනි ක්‍රීයාකාරකම් මොවුන් විසින් සිදු කරනු ලබයි. මානසික ආතතිය , මානසික අවපීඩනය , කාංසාව වැනි මානසික සෞඛ්‍යයේ ඇති ආබාධයන් නිසා රාත්‍රී භීෂණ ඇතිවෙයි. නපුරු සිහිනවලදී මෙන්ම මධ්‍යසාර භාවිතය , මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය, නින්ද නොයාම වැනි දේ නිසා ද මෙවැනි සිහින පෙනෙයි.

පැහැදිලි සිහින (Lucid Dreams)

බහුතර මිනිසුන් හිතාමතාම අත්විඳීමට උත්සහා කරන එකම  සිහිනය පැහැදිලි සිහින ලෙස නම් කල හැකිය. එයට හේතුව වන්නේ තමන්ට රිසි සේ සිහිනය තුළ සිදුවන දේ පාලනය කලහැකි වීමයි. පැහැදිලිවම සිහිනයක සිටින බව මෙහිදී හඳුනාගත හැකිය. මෙමගින් පුද්ගලයන්ගේ කනස්සල්ල ,කම්පන සහ වෙනත් මානසික ගැටළු සමඟ  ආරක්ෂිතව කටයුතු කිරීමට මාර්ගයක් ලෙස හුවා දක්වයි. පැහැදිලි සිහිනවල ඇති අවාසිදායක තත්වය වන්නේ, පර්යේෂකයන් පවසන අන්දමට සිහින දැකීම තමන් විසින් නිර්මාණය කරන නිසා මෙමගින් ගැඹුරු සන්සුන් නින්දක් නොලැබීමයි. එමගින් සුව නින්දට බාධා පැමිණිය හැකියි. මෙය දිගින් දිගටම පුරුද්දක් වශයෙන් සිදු කිරීමෙන් මානසික තත්වයටද බාධා ඇතිවිය හැකිය.

ඔබ දකින සිහින කම්මැලි නම් ඔබට එ්වා පෙන්නමින් මතක තිබේ. ඉඳ හිට අමුතු සිහින හෝ බියකරු සිහින දකිනනේ නම් එය සාමාන්‍ය තත්වයකි. ඔබේ සිහින මගින් ඔබව අවදි කරවන්නේ නම් හෝ ඔබව ආතතියට පත්වන්නේ නම් එය කනස්සල්ලට හේතුවකි. බොහෝ විට මානසික ව්‍යාබාධයන් හෝ සෞඛ්‍යමත් නොවන ආහාර රටාවන් , චර්යාවන් ඊට හේතුවිය හැකියි.

෴ ජයනි සිතාරි අල්විස්
තව කියවන්න
at
Tags

Classified_Ad

Classified_Ad_News_Bottom